ज्या अवयवांची रचना आणि घटक भिन्न असतात परंतु समान कार्य करतात त्यांना ______ म्हणतात.

योग्य उत्तर समान अवयव आहे.

Key Points 

• सदृश अवयव : जे अवयव शारीरिकदृष्ट्या भिन्न असतात परंतु कार्यात्मकदृष्ट्या सारखे असतात त्यांना समान अवयव म्हणतात.
• उदाहरणार्थ. फुलपाखरे, पक्षी आणि वटवाघुळांचे पंख, ऑक्टोपस आणि सस्तन प्राण्यांचे डोळे आणि पेंग्विन आणि डॉल्फिनचे फ्लिपर्स.
• या सर्वांच्या शरीर रचना भिन्न आहेत परंतु ते समान कार्य करतात जसे फुलपाखराचे पंख, पक्षी आणि वटवाघुळांची रचना भिन्न असते परंतु ते सर्व उड्डाणाचे कार्य करतात.
• समान अवयव नेहमी अभिसरण उत्क्रांती दर्शवतात.
• अभिसरण उत्क्रांतीमध्ये, निवडीच्या दबावामुळे किंवा सामायिक वातावरणामुळे भिन्न वंशांच्या प्रजाती समान गुणधर्म सामायिक करण्यास सुरवात करतात.

Additional Information 

• समलिंगी अवयव : ज्या अवयवांची रचना व उत्पत्ती सारखीच असते म्हणजेच शरीर रचना एकसारखी असते परंतु कार्यात भिन्न असते त्यांना समरूप अवयव म्हणतात.
• उदा. व्हेल, वटवाघूळ आणि चित्ता यांसारख्या काही प्राण्यांच्या पुढच्या अंगांची शारीरिक रचना सारखीच असते, म्हणजे ह्युमरस, त्रिज्या, उल्ना, मेटाकार्पल्स आणि फॅलेंजेस पण त्यांची कार्ये भिन्न असतात.
• व्हेलचा पुढचा हात पोहण्यासाठी वापरला जातो, बॅटचा पुढचा हात उड्डाणासाठी वापरला जातो तर चित्ता धावण्यासाठी पुढचा हात वापरतो.
• होमोलोगस अवयव नेहमीच भिन्न उत्क्रांती दर्शवतात
• वेस्टिजियल अयवय : आपल्या भूतकाळातील पूर्वजांचे अवशेष असलेले अवयव ज्यांना आज 'वापर-कमी' मानले जाते त्यांना वेस्टिजियल अवयव म्हणतात.