Evolutionary History MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Evolutionary History - मोफत PDF डाउनलोड करा

योग्य उत्तर म्हणजे जीन आहे.

Key Points 

• आनुवंशिकतेचे जनक म्हणून ओळखले जाणारे ग्रेगर मेंडेल, वंशानुक्रमाच्या एककांना 'कारक' म्हणून संबोधत होते. आता त्यांना जीन म्हणून ओळखले जाते.
• जीन हे DNA चे खंड असतात जे वारशाची माहिती घेऊन जातात आणि सजीवांच्या विकास, कार्या आणि पुनरुत्पादनाचे मार्गदर्शन करण्यासाठी जबाबदार असतात.
• प्रत्येक जीन रंगसूत्राच्या विशिष्ट स्थानावर स्थित असतो आणि वेगवेगळ्या स्वरूपात अस्तित्वात असू शकतो ज्यांना अलील म्हणतात.
• जीन हे वारशाचे मूलभूत भौतिक आणि कार्यात्मक एकक आहेत, जे डीएनएने बनलेले असतात आणि प्रथिनांचे कोडिंग करून विशिष्ट गुण निर्धारित करतात.

Additional Information 

• DNA (डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिक आम्ल)
  • DNA हे एक अणू आहे जो सर्व ज्ञात सजीवांच्या आणि अनेक विषाणूंच्या वाढी, विकास, कार्या आणि पुनरुत्पादनात वापरल्या जाणाऱ्या आनुवंशिक सूचना घेऊन जातो.
  • डीएनएची रचना एक दुहेरी सर्पिल आहे, जी दोन किनारांनी बनलेली आहे जी एकमेकांभोवती गुंडाळलेल्या असतात.
  • डीएनएचा प्रत्येक किनारा न्यूक्लियोटाइड्सने बनलेला असतो, ज्यामध्ये फॉस्फेट गट, साखर गट आणि नायट्रोजन बेस समाविष्ट असतात.
• रंगसूत्रे
  • रंगसूत्रे ही धाग्यासारखी रचना आहेत जी प्राणी आणि वनस्पती पेशींच्या केंद्रकात स्थित असतात.
  • प्रत्येक रंगसूत्र प्रथिने आणि DNA च्या एका एकल अणूने बनलेले असते, ज्यामध्ये अनेक जीन असतात.
  • मानवांमध्ये 23 जोड रंगसूत्रे असतात, एकूण 46 रंगसूत्रे.
• अलील
  • अलील हे जीनचे वेगवेगळे आवृत्ती आहेत जे वेगळे गुण निर्धारित करतात जे पालकांपासून अपत्यांना हस्तांतरित केले जाऊ शकतात.
  • एका व्यक्तीला प्रत्येक जीनसाठी दोन अलील वारशाने मिळतात, एक प्रत्येक पालकाकडून.
  • अलील प्रबल किंवा अप्रबल असू शकतात, ज्यामुळे गुणांचे अभिव्यक्ती प्रभावित होते.
• गुण
  • गुण हे वैशिष्ट्ये किंवा वैशिष्ट्ये आहेत जी जीनने प्रभावित होतात आणि एका पिढीपासून दुसऱ्या पिढीला हस्तांतरित केली जाऊ शकतात.
  • गुणांची उदाहरणे म्हणजे डोळ्यांचा रंग, केसांचा रंग आणि उंची.
  • गुणांना पर्यावरण तसेच आनुवंशिकतेने प्रभावित केले जाऊ शकते.

उत्परिवर्तन हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points

उत्परिवर्तन: योग्य आहे

• उत्परिवर्तन म्हणजे जीवाच्या जीनोमच्या DNA अनुक्रमात होणारे बदल होय. हे बदल DNA प्रतिकृती दरम्यानच्या त्रुटींमुळे, विशिष्ट रसायनांच्या किंवा किरणोत्सर्गाच्या संपर्कात आल्याने किंवा इतर मार्गांनी होऊ शकतात.
• उत्परिवर्तन हे अनुवांशिक भिन्नतेचे अंतिम स्रोत आहेत, जे इतर उत्क्रांती यंत्रणांवर कार्य करू शकणारा कच्चा माल प्रदान करतात. उत्परिवर्तनाशिवाय, नैसर्गिक निवड, जनुक प्रवाह किंवा अनुवांशिक प्रवाहासाठी कोणतेही नवीन अनुवांशिक भिन्नता उद्भवली नसती.

नैसर्गिक निवड: हे विधान अयोग्य आहे.

• नैसर्गिक निवड लोकसंख्येतील विद्यमान अनुवांशिक भिन्नतेवर कार्य करते, ज्यामुळे फायदेशीर गुणधर्मांवर आधारित भिन्न जगण्याची आणि पुनरुत्पादन होते.
• उत्क्रांतीची दिशा ठरवण्यासाठी ते महत्त्वाचे असले तरी, नवीन अनुवांशिक भिन्नता प्रदान करण्यासाठी ते उत्परिवर्तनावर अवलंबून असते.

स्थलांतर: हे विधान अयोग्य आहे.

• स्थलांतरामुळे लोकसंख्येत नवीन अनुवांशिक भिन्नता येऊ शकते, परंतु ती आण्विक उत्क्रांतीमागील प्रेरक शक्ती नाही.

जनुक प्रवाह: हे विधान अयोग्य आहे.

• जनुक प्रवाह लोकसंख्येमध्ये नवीन अनुवांशिक भिन्नता आणू शकतो, परंतु तो आण्विक उत्क्रांतीमागील प्रेरक शक्ती नाही.

योग्य उत्तर आहे - चार्ल्स डार्विन.

Key Points

• चार्ल्स डार्विन
  • ते 19 व्या शतकात राहणारे ब्रिटिश भूवैज्ञानिक, जीवशास्त्रज्ञ आणि निसर्गवादी होते.
  • त्याच्या महत्त्वपूर्ण शोधाने उत्क्रांतीवादी जीवशास्त्राच्या क्षेत्रावर खूप प्रभाव पाडला .
  • सर्व जिवंत गोष्टी एकाच पूर्वजापासून निर्माण झाल्याचा त्यांचा सिद्धांत आता वैज्ञानिक विचारांचा आधारस्तंभ म्हणून सर्वत्र मान्य केला जातो.
  • 1859 मध्ये ऑन द ओरिजिन ऑफ स्पीसीजच्या प्रकाशनासह, डार्विनने त्याच्या उत्क्रांतीच्या सिद्धांतासाठी एक भक्कम केस जगासमोर मांडली.
  • डार्विनच्या काळापासून, बदलांसह वंशाद्वारे नैसर्गिक निवडीचा सिद्धांत हा प्रजातींच्या विविधतेसाठी प्रमाणित वैज्ञानिक स्पष्टीकरण आहे.
  • द एक्स्प्रेशन ऑफ द इमोशन्स इन मॅन अँड ॲनिमल्स (1872) त्यानंतर द डिसेंट ऑफ मॅन (1871), ज्यामध्ये त्यांनी मानवी विकास आणि लैंगिक निवड (1872) चा शोध घेतला.

Additional Information

• आल्फ्रेड वॅगनर
  • जर्मन शास्त्रज्ञ आल्फ्रेड वेगेनर यांनी हवामान, भूगर्भशास्त्र, भूभौतिकशास्त्र, हवामानशास्त्र आणि ध्रुवीय क्षेत्रांचा अभ्यास केला.
  • 1912 मध्ये , त्याने कल्पना मांडली की पृथ्वी फिरत असताना खंड थोडेसे हलू शकतात, हा सिद्धांत ज्याला कॉन्टिनेंटल ड्रिफ्ट हायपोथिसिस म्हणून ओळखले जाते.
  • 1950 च्या दशकापर्यंत, त्याच्या सिद्धांताकडे प्रामुख्याने प्रस्थापित भूवैज्ञानिकांनी दुर्लक्ष केले.
  • 950 च्या दशकातील असंख्य शोध, जसे की पॅलेओमॅग्नेटिझम, महाद्वीपीय प्रवाहासाठी महत्त्वपूर्ण समर्थन प्रदान करतात.
• कन्फ्युशियनवाद
  • ते महान चिनी विचारवंत आणि राजकारण्यांपैकी एक आहेत.
  • सर्व चिनी तत्त्ववेत्त्यांचे शिखर म्हणून त्यांची मूर्ती आहे.
  • कन्फ्यूशियसच्या कल्पना आणि शिकवणी पूर्व आशियाई सामाजिक आणि सांस्कृतिक नियमांचा पाया म्हणून काम करतात.
  • चीन आणि उर्वरित पूर्व आशियावर त्याचा प्रभाव आजही कायम आहे.
  • त्यांचे तत्वज्ञान, ज्याला कन्फ्युशियनवाद म्हणून ओळखले जाते, सामाजिक परस्परसंवादात योग्य आचरण, इतरांशी न्याय्य वागणूक, प्रामाणिकपणा आणि शासनात सचोटी यांवर केंद्रीत होते.
• सिग्मंड फ्रायड
  • या ऑस्ट्रियन न्यूरोलॉजिस्टकडे मनोविश्लेषणाचा शोध घेतला जाऊ शकतो .
  • फ्रॉईडने विश्लेषणात्मक प्रक्रियेमध्ये मुक्त सहवास आणि हस्तांतरणाचा शोध यासारख्या उपचारात्मक दृष्टिकोनांच्या विकासाद्वारे हस्तांतरणाचे मुख्य महत्त्व स्थापित केले.
  • फ्रॉईडने लैंगिकतेच्या अर्भक पैलूंचा समावेश करण्यासाठी पुन्हा परिभाषित केल्यापासून, ईडिपस कॉम्प्लेक्स हे मनोविश्लेषणात्मक विचारांचा आधारस्तंभ बनले आहे.

योग्य उत्तर 'पितृ आणि मातृ DNA' आहे.

 Key Points

• जनुके तुमच्या गुणांची (उदा. लक्षणे) माहिती घेऊन जातात, जी तुमच्या पालकांकडून तुम्हाला मिळालेली वैशिष्ट्ये किंवा लक्षणे आहेत.
• मानवी शरीरातील प्रत्येक पेशीत सुमारे 25,000 ते 35,000 जीन असतात.
• DNA, किंवा डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिक आम्ल, हा मानवांमध्ये आणि जवळजवळ सर्व इतर सजीवांमध्ये वारशाचा पदार्थ आहे. एखाद्या व्यक्तीच्या शरीरातील जवळजवळ प्रत्येक पेशीत समान DNA असतो.

योग्य उत्तर 'मेंडेलच्या प्रयोगांचे परिणाम' आहे.

Key Points

• जनुके DNA मध्ये एकक म्हणून उपस्थित असतात ज्याला गुणसूत्रे म्हणतात आता एका जनुकासाठी दोन गुणसूत्रे आहेत.
• त्यामुळे पुरुष पालक दोन गुणसूत्रे देतील आणि मादी पालक दोन गुणसूत्रे देतील, जंतू पेशी पुरुष पालकांकडून एक गुणसूत्र आणि स्त्री पालकांकडून एक गुणसूत्र निवडते.
• जनुकामध्ये दोन गुणसूत्रे असल्यामुळे निवडलेले स्त्री गुणसूत्र आणि पुरुष गुणसूत्र हे रत्न पेशीसाठी एकच जनुक बनवतात.
• अशा प्रकारे रत्न पेशी दोन जनुकांच्या संचांमधून एक जनुक बनवते.

Additional Information

• पर्यावरणातील विकिरण किंवा रासायनिक बदलामुळे उत्परिवर्तन होऊ शकते.
• गुणसूत्राच्या संख्येतील फरक गुणसूत्राचा एक भाग जोडून किंवा एक भाग गमावून येऊ शकतो.
• जेव्हा प्रजातींचा समूह वेगळा होतो आणि काही नवीन वैशिष्ट्य निर्माण करतो तेव्हा विशिष्टता येऊ शकते.

योग्य उत्तर माशांचा सुवर्णकाळ आहे. 

• डेवोनियन कालखंड म्हणजेच पुराजीव महाकल्प होय.
• या काळात माशांमध्ये मोठ्या प्रमाणात विविधता आढळून आली, डेवोनियन कालखंडाचा विकास झाला. आणि म्हणून त्याला 'माशांचा काळ' म्हणून ओळखले जाऊ लागले.
• पहिल्यांदा रे -फिन्ड आणि लोब-फिन्ड अस्थियुक्त मासे दृष्टीस पडले आणि मग प्लॅकोडर्म या प्रजातीने या काळात जवळपास प्रत्येक ज्ञात जलीय पर्यावरणात वरचढ ठरण्यास सुरुवात केली.आणि म्हणून याला माशांचा सुवर्णकाळ म्हणतात.

म्हणून, डेवोनियन कालखंडाला माशांचा सुवर्णकाळ असेही म्हणतात.

योग्य उत्तर समान अवयव आहे.

Key Points 

• सदृश अवयव : जे अवयव शारीरिकदृष्ट्या भिन्न असतात परंतु कार्यात्मकदृष्ट्या सारखे असतात त्यांना समान अवयव म्हणतात.
• उदाहरणार्थ. फुलपाखरे, पक्षी आणि वटवाघुळांचे पंख, ऑक्टोपस आणि सस्तन प्राण्यांचे डोळे आणि पेंग्विन आणि डॉल्फिनचे फ्लिपर्स.
• या सर्वांच्या शरीर रचना भिन्न आहेत परंतु ते समान कार्य करतात जसे फुलपाखराचे पंख, पक्षी आणि वटवाघुळांची रचना भिन्न असते परंतु ते सर्व उड्डाणाचे कार्य करतात.
• समान अवयव नेहमी अभिसरण उत्क्रांती दर्शवतात.
• अभिसरण उत्क्रांतीमध्ये, निवडीच्या दबावामुळे किंवा सामायिक वातावरणामुळे भिन्न वंशांच्या प्रजाती समान गुणधर्म सामायिक करण्यास सुरवात करतात.

Additional Information 

• समलिंगी अवयव : ज्या अवयवांची रचना व उत्पत्ती सारखीच असते म्हणजेच शरीर रचना एकसारखी असते परंतु कार्यात भिन्न असते त्यांना समरूप अवयव म्हणतात.
• उदा. व्हेल, वटवाघूळ आणि चित्ता यांसारख्या काही प्राण्यांच्या पुढच्या अंगांची शारीरिक रचना सारखीच असते, म्हणजे ह्युमरस, त्रिज्या, उल्ना, मेटाकार्पल्स आणि फॅलेंजेस पण त्यांची कार्ये भिन्न असतात.
• व्हेलचा पुढचा हात पोहण्यासाठी वापरला जातो, बॅटचा पुढचा हात उड्डाणासाठी वापरला जातो तर चित्ता धावण्यासाठी पुढचा हात वापरतो.
• होमोलोगस अवयव नेहमीच भिन्न उत्क्रांती दर्शवतात
• वेस्टिजियल अयवय : आपल्या भूतकाळातील पूर्वजांचे अवशेष असलेले अवयव ज्यांना आज 'वापर-कमी' मानले जाते त्यांना वेस्टिजियल अवयव म्हणतात.

योग्य उत्तर 'पितृ आणि मातृ DNA' आहे.

 Key Points

• जनुके तुमच्या गुणांची (उदा. लक्षणे) माहिती घेऊन जातात, जी तुमच्या पालकांकडून तुम्हाला मिळालेली वैशिष्ट्ये किंवा लक्षणे आहेत.
• मानवी शरीरातील प्रत्येक पेशीत सुमारे 25,000 ते 35,000 जीन असतात.
• DNA, किंवा डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिक आम्ल, हा मानवांमध्ये आणि जवळजवळ सर्व इतर सजीवांमध्ये वारशाचा पदार्थ आहे. एखाद्या व्यक्तीच्या शरीरातील जवळजवळ प्रत्येक पेशीत समान DNA असतो.

योग्य उत्तर 'मेंडेलच्या प्रयोगांचे परिणाम' आहे.

Key Points

• जनुके DNA मध्ये एकक म्हणून उपस्थित असतात ज्याला गुणसूत्रे म्हणतात आता एका जनुकासाठी दोन गुणसूत्रे आहेत.
• त्यामुळे पुरुष पालक दोन गुणसूत्रे देतील आणि मादी पालक दोन गुणसूत्रे देतील, जंतू पेशी पुरुष पालकांकडून एक गुणसूत्र आणि स्त्री पालकांकडून एक गुणसूत्र निवडते.
• जनुकामध्ये दोन गुणसूत्रे असल्यामुळे निवडलेले स्त्री गुणसूत्र आणि पुरुष गुणसूत्र हे रत्न पेशीसाठी एकच जनुक बनवतात.
• अशा प्रकारे रत्न पेशी दोन जनुकांच्या संचांमधून एक जनुक बनवते.

Additional Information

• पर्यावरणातील विकिरण किंवा रासायनिक बदलामुळे उत्परिवर्तन होऊ शकते.
• गुणसूत्राच्या संख्येतील फरक गुणसूत्राचा एक भाग जोडून किंवा एक भाग गमावून येऊ शकतो.
• जेव्हा प्रजातींचा समूह वेगळा होतो आणि काही नवीन वैशिष्ट्य निर्माण करतो तेव्हा विशिष्टता येऊ शकते.

योग्य उत्तर आहे - चार्ल्स डार्विन.

Key Points

• चार्ल्स डार्विन
  • ते 19 व्या शतकात राहणारे ब्रिटिश भूवैज्ञानिक, जीवशास्त्रज्ञ आणि निसर्गवादी होते.
  • त्याच्या महत्त्वपूर्ण शोधाने उत्क्रांतीवादी जीवशास्त्राच्या क्षेत्रावर खूप प्रभाव पाडला .
  • सर्व जिवंत गोष्टी एकाच पूर्वजापासून निर्माण झाल्याचा त्यांचा सिद्धांत आता वैज्ञानिक विचारांचा आधारस्तंभ म्हणून सर्वत्र मान्य केला जातो.
  • 1859 मध्ये ऑन द ओरिजिन ऑफ स्पीसीजच्या प्रकाशनासह, डार्विनने त्याच्या उत्क्रांतीच्या सिद्धांतासाठी एक भक्कम केस जगासमोर मांडली.
  • डार्विनच्या काळापासून, बदलांसह वंशाद्वारे नैसर्गिक निवडीचा सिद्धांत हा प्रजातींच्या विविधतेसाठी प्रमाणित वैज्ञानिक स्पष्टीकरण आहे.
  • द एक्स्प्रेशन ऑफ द इमोशन्स इन मॅन अँड ॲनिमल्स (1872) त्यानंतर द डिसेंट ऑफ मॅन (1871), ज्यामध्ये त्यांनी मानवी विकास आणि लैंगिक निवड (1872) चा शोध घेतला.

Additional Information

• आल्फ्रेड वॅगनर
  • जर्मन शास्त्रज्ञ आल्फ्रेड वेगेनर यांनी हवामान, भूगर्भशास्त्र, भूभौतिकशास्त्र, हवामानशास्त्र आणि ध्रुवीय क्षेत्रांचा अभ्यास केला.
  • 1912 मध्ये , त्याने कल्पना मांडली की पृथ्वी फिरत असताना खंड थोडेसे हलू शकतात, हा सिद्धांत ज्याला कॉन्टिनेंटल ड्रिफ्ट हायपोथिसिस म्हणून ओळखले जाते.
  • 1950 च्या दशकापर्यंत, त्याच्या सिद्धांताकडे प्रामुख्याने प्रस्थापित भूवैज्ञानिकांनी दुर्लक्ष केले.
  • 950 च्या दशकातील असंख्य शोध, जसे की पॅलेओमॅग्नेटिझम, महाद्वीपीय प्रवाहासाठी महत्त्वपूर्ण समर्थन प्रदान करतात.
• कन्फ्युशियनवाद
  • ते महान चिनी विचारवंत आणि राजकारण्यांपैकी एक आहेत.
  • सर्व चिनी तत्त्ववेत्त्यांचे शिखर म्हणून त्यांची मूर्ती आहे.
  • कन्फ्यूशियसच्या कल्पना आणि शिकवणी पूर्व आशियाई सामाजिक आणि सांस्कृतिक नियमांचा पाया म्हणून काम करतात.
  • चीन आणि उर्वरित पूर्व आशियावर त्याचा प्रभाव आजही कायम आहे.
  • त्यांचे तत्वज्ञान, ज्याला कन्फ्युशियनवाद म्हणून ओळखले जाते, सामाजिक परस्परसंवादात योग्य आचरण, इतरांशी न्याय्य वागणूक, प्रामाणिकपणा आणि शासनात सचोटी यांवर केंद्रीत होते.
• सिग्मंड फ्रायड
  • या ऑस्ट्रियन न्यूरोलॉजिस्टकडे मनोविश्लेषणाचा शोध घेतला जाऊ शकतो .
  • फ्रॉईडने विश्लेषणात्मक प्रक्रियेमध्ये मुक्त सहवास आणि हस्तांतरणाचा शोध यासारख्या उपचारात्मक दृष्टिकोनांच्या विकासाद्वारे हस्तांतरणाचे मुख्य महत्त्व स्थापित केले.
  • फ्रॉईडने लैंगिकतेच्या अर्भक पैलूंचा समावेश करण्यासाठी पुन्हा परिभाषित केल्यापासून, ईडिपस कॉम्प्लेक्स हे मनोविश्लेषणात्मक विचारांचा आधारस्तंभ बनले आहे.

योग्य उत्तर माशांचा सुवर्णकाळ आहे. 

• डेवोनियन कालखंड म्हणजेच पुराजीव महाकल्प होय.
• या काळात माशांमध्ये मोठ्या प्रमाणात विविधता आढळून आली, डेवोनियन कालखंडाचा विकास झाला. आणि म्हणून त्याला 'माशांचा काळ' म्हणून ओळखले जाऊ लागले.
• पहिल्यांदा रे -फिन्ड आणि लोब-फिन्ड अस्थियुक्त मासे दृष्टीस पडले आणि मग प्लॅकोडर्म या प्रजातीने या काळात जवळपास प्रत्येक ज्ञात जलीय पर्यावरणात वरचढ ठरण्यास सुरुवात केली.आणि म्हणून याला माशांचा सुवर्णकाळ म्हणतात.

म्हणून, डेवोनियन कालखंडाला माशांचा सुवर्णकाळ असेही म्हणतात.

योग्य उत्तर समान अवयव आहे.

Key Points 

• सदृश अवयव : जे अवयव शारीरिकदृष्ट्या भिन्न असतात परंतु कार्यात्मकदृष्ट्या सारखे असतात त्यांना समान अवयव म्हणतात.
• उदाहरणार्थ. फुलपाखरे, पक्षी आणि वटवाघुळांचे पंख, ऑक्टोपस आणि सस्तन प्राण्यांचे डोळे आणि पेंग्विन आणि डॉल्फिनचे फ्लिपर्स.
• या सर्वांच्या शरीर रचना भिन्न आहेत परंतु ते समान कार्य करतात जसे फुलपाखराचे पंख, पक्षी आणि वटवाघुळांची रचना भिन्न असते परंतु ते सर्व उड्डाणाचे कार्य करतात.
• समान अवयव नेहमी अभिसरण उत्क्रांती दर्शवतात.
• अभिसरण उत्क्रांतीमध्ये, निवडीच्या दबावामुळे किंवा सामायिक वातावरणामुळे भिन्न वंशांच्या प्रजाती समान गुणधर्म सामायिक करण्यास सुरवात करतात.

Additional Information 

• समलिंगी अवयव : ज्या अवयवांची रचना व उत्पत्ती सारखीच असते म्हणजेच शरीर रचना एकसारखी असते परंतु कार्यात भिन्न असते त्यांना समरूप अवयव म्हणतात.
• उदा. व्हेल, वटवाघूळ आणि चित्ता यांसारख्या काही प्राण्यांच्या पुढच्या अंगांची शारीरिक रचना सारखीच असते, म्हणजे ह्युमरस, त्रिज्या, उल्ना, मेटाकार्पल्स आणि फॅलेंजेस पण त्यांची कार्ये भिन्न असतात.
• व्हेलचा पुढचा हात पोहण्यासाठी वापरला जातो, बॅटचा पुढचा हात उड्डाणासाठी वापरला जातो तर चित्ता धावण्यासाठी पुढचा हात वापरतो.
• होमोलोगस अवयव नेहमीच भिन्न उत्क्रांती दर्शवतात
• वेस्टिजियल अयवय : आपल्या भूतकाळातील पूर्वजांचे अवशेष असलेले अवयव ज्यांना आज 'वापर-कमी' मानले जाते त्यांना वेस्टिजियल अवयव म्हणतात.

योग्य उत्तर 'पितृ आणि मातृ DNA' आहे.

 Key Points

• जनुके तुमच्या गुणांची (उदा. लक्षणे) माहिती घेऊन जातात, जी तुमच्या पालकांकडून तुम्हाला मिळालेली वैशिष्ट्ये किंवा लक्षणे आहेत.
• मानवी शरीरातील प्रत्येक पेशीत सुमारे 25,000 ते 35,000 जीन असतात.
• DNA, किंवा डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिक आम्ल, हा मानवांमध्ये आणि जवळजवळ सर्व इतर सजीवांमध्ये वारशाचा पदार्थ आहे. एखाद्या व्यक्तीच्या शरीरातील जवळजवळ प्रत्येक पेशीत समान DNA असतो.

उत्परिवर्तन हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points

उत्परिवर्तन: योग्य आहे

• उत्परिवर्तन म्हणजे जीवाच्या जीनोमच्या DNA अनुक्रमात होणारे बदल होय. हे बदल DNA प्रतिकृती दरम्यानच्या त्रुटींमुळे, विशिष्ट रसायनांच्या किंवा किरणोत्सर्गाच्या संपर्कात आल्याने किंवा इतर मार्गांनी होऊ शकतात.
• उत्परिवर्तन हे अनुवांशिक भिन्नतेचे अंतिम स्रोत आहेत, जे इतर उत्क्रांती यंत्रणांवर कार्य करू शकणारा कच्चा माल प्रदान करतात. उत्परिवर्तनाशिवाय, नैसर्गिक निवड, जनुक प्रवाह किंवा अनुवांशिक प्रवाहासाठी कोणतेही नवीन अनुवांशिक भिन्नता उद्भवली नसती.

नैसर्गिक निवड: हे विधान अयोग्य आहे.

• नैसर्गिक निवड लोकसंख्येतील विद्यमान अनुवांशिक भिन्नतेवर कार्य करते, ज्यामुळे फायदेशीर गुणधर्मांवर आधारित भिन्न जगण्याची आणि पुनरुत्पादन होते.
• उत्क्रांतीची दिशा ठरवण्यासाठी ते महत्त्वाचे असले तरी, नवीन अनुवांशिक भिन्नता प्रदान करण्यासाठी ते उत्परिवर्तनावर अवलंबून असते.

स्थलांतर: हे विधान अयोग्य आहे.

• स्थलांतरामुळे लोकसंख्येत नवीन अनुवांशिक भिन्नता येऊ शकते, परंतु ती आण्विक उत्क्रांतीमागील प्रेरक शक्ती नाही.

जनुक प्रवाह: हे विधान अयोग्य आहे.

• जनुक प्रवाह लोकसंख्येमध्ये नवीन अनुवांशिक भिन्नता आणू शकतो, परंतु तो आण्विक उत्क्रांतीमागील प्रेरक शक्ती नाही.

योग्य उत्तर 'मेंडेलच्या प्रयोगांचे परिणाम' आहे.

Key Points

• जनुके DNA मध्ये एकक म्हणून उपस्थित असतात ज्याला गुणसूत्रे म्हणतात आता एका जनुकासाठी दोन गुणसूत्रे आहेत.
• त्यामुळे पुरुष पालक दोन गुणसूत्रे देतील आणि मादी पालक दोन गुणसूत्रे देतील, जंतू पेशी पुरुष पालकांकडून एक गुणसूत्र आणि स्त्री पालकांकडून एक गुणसूत्र निवडते.
• जनुकामध्ये दोन गुणसूत्रे असल्यामुळे निवडलेले स्त्री गुणसूत्र आणि पुरुष गुणसूत्र हे रत्न पेशीसाठी एकच जनुक बनवतात.
• अशा प्रकारे रत्न पेशी दोन जनुकांच्या संचांमधून एक जनुक बनवते.

Additional Information

• पर्यावरणातील विकिरण किंवा रासायनिक बदलामुळे उत्परिवर्तन होऊ शकते.
• गुणसूत्राच्या संख्येतील फरक गुणसूत्राचा एक भाग जोडून किंवा एक भाग गमावून येऊ शकतो.
• जेव्हा प्रजातींचा समूह वेगळा होतो आणि काही नवीन वैशिष्ट्य निर्माण करतो तेव्हा विशिष्टता येऊ शकते.