Question
Download Solution PDFभारताच्या राज्यघटनेच्या तिसऱ्या भागात खालीलपैकी काय सांगितले आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर मूलभूत अधिकार आहे.
Key Points
- भारताच्या राज्यघटनेचा तिसरा भाग मूलभूत अधिकारांशी संबंधित आहे, जे अनुच्छेद 12 ते 35 मध्ये समाविष्ट आहेत.
- हे अधिकार व्यक्तीच्या सर्वंकष विकासासाठी आवश्यक मानले जातात आणि ते भारतातील सर्व नागरिकांना लागू होतात.
- मूलभूत अधिकार न्याय्य आहेत, म्हणजेच ते न्यायालयांद्वारे अंमलात आणता येतात आणि कोणत्याही उल्लंघनाच्या बाबतीत व्यक्ती न्यायालयात जाऊ शकतात.
- यात समतेचा अधिकार, स्वातंत्र्याचा अधिकार, शोषणाविरुद्धचा अधिकार, धर्माचे स्वातंत्र्याचा अधिकार, सांस्कृतिक आणि शैक्षणिक अधिकार आणि संवैधानिक उपचारांचा अधिकार यासारखे अधिकार समाविष्ट आहेत.
- हे अधिकार राज्याच्या कोणत्याही मनमानी कृतींविरुद्ध सुरक्षा म्हणून काम करतात आणि वैयक्तिक स्वातंत्र्याचे संरक्षण सुनिश्चित करतात.
Additional Information
- समतेचा अधिकार
- यात कायद्यासमोर समता, धर्म, वंश, जाती, लिंग किंवा जन्मस्थानाच्या आधारावर भेदभावावर बंदी यांचा समावेश आहे.
- यात सार्वजनिक रोजगाराच्या बाबतीत समान संधी आणि अस्पृश्यता आणि पदवींचा नाश यांचाही समावेश आहे.
- स्वातंत्र्याचा अधिकार
- यात बोलण्याची आणि अभिव्यक्तीची स्वातंत्र्य, सभा, संघटना, हालचाल, निवास आणि कोणताही व्यवसाय किंवा व्यवसाय करण्याचा अधिकार यांचा समावेश आहे.
- ही स्वातंत्र्ये सार्वभौमत्व, अखंडता आणि सार्वजनिक व्यवस्थेच्या स्वारस्यात राज्याने लादलेल्या युक्तीच्या बंधनांना अधीन आहेत.
- शोषणाविरुद्धचा अधिकार
- हा अधिकार सर्व प्रकारच्या जबरदस्तीच्या श्रमांवर, बालकामगारांवर आणि मानवी तस्करीवर बंदी घालतो.
- त्याचा उद्देश व्यक्तींना शोषण आणि अत्याचारापासून संरक्षण करणे आहे.
- धर्माचे स्वातंत्र्याचा अधिकार
- ते सर्व नागरिकांना धार्मिक स्वातंत्र्य देते आणि देशात धर्मनिरपेक्षता सुनिश्चित करते.
- व्यक्तींना त्यांच्या पसंतीच्या कोणत्याही धर्माचा स्वीकार करण्याची, पालन करण्याची आणि प्रचार करण्याची स्वातंत्र्य आहे.
- संवैधानिक उपचारांचा अधिकार
- हा अधिकार व्यक्तींना त्यांच्या मूलभूत अधिकारांच्या अंमलबजावणी आणि संरक्षणासाठी सर्वोच्च न्यायालय किंवा उच्च न्यायालयात जाण्याची परवानगी देतो.
- ते इतर सर्व मूलभूत अधिकारांचे रक्षक म्हणून काम करते.
Last updated on Jul 8, 2025
-> The Staff Selection Commission released the SSC GD 2025 Answer Key on 26th June 2025 on the official website.
-> The SSC GD Notification 2026 will be released in October 2025 and the exam will be scheduled in the month of January and February 2026.
-> Now the total number of vacancy is 53,690. Previously, SSC GD 2025 Notification was released for 39481 Vacancies.
-> The selection process includes CBT, PET/PST, Medical Examination, and Document Verification.
-> The candidates who will be appearing for the 2026 cycle in the exam must attempt the SSC GD Constable Previous Year Papers. Also, attempt SSC GD Constable Mock Tests.