Question
Download Solution PDFअणूंमधील क्षणिक द्विध्रुवांपासून कोणत्या प्रकारचे बल उद्भवतात जे जवळच्या अणूंमध्ये क्षणिक द्विध्रुव निर्माण करतात, एक आकर्षक बल निर्माण करतात आणि केवळ कमी अंतरावर (~500 pm) लक्षणीय असतात?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर लंडन अपस्करण बल हे आहे.
Key Points
- अणू आणि ध्रुवीय रेणू विद्युतदृष्ट्या सममितीय असतात आणि त्यांच्याकडे द्विध्रुवीय क्षण नसतो कारण त्यांचे इलेक्ट्रॉनी प्रभार अभ्र सममितीयरित्या वितरीत केले जातात. परंतु अशा अणू आणि रेणूंमध्येही द्विध्रुव क्षणाक्षणाला विकसित होऊ शकतो.
- हे आकर्षण बल प्रथम जर्मन भौतिकशास्त्रज्ञ फ्रिट्झ लंडन यांनी मांडले होते आणि या कारणास्तव दोन तात्पुरत्या द्विध्रुवांमधील आकर्षण बल लंडन बल म्हणून ओळखले जाते.
- हे बल नेहमीच आकर्षक असतात आणि परस्परसंवाद ऊर्जा दोन परस्परसंवादी कणांमधील अंतराच्या सहाव्या शक्तीच्या व्यस्त प्रमाणात असते (म्हणजेच 1/r 6 जेथे r हे दोन कणांमधील अंतर असते)
- हे बल फक्त कमी अंतरावर (~ 500 pm) महत्वाची असते आणि त्यांचे परिमाण कणाच्या ध्रुवीयतेवर अवलंबून असते.
Additional Information
- द्विध्रुवीय-द्विध्रुवीय बल
- द्विध्रुवीय-द्विध्रुवीय बल कायम द्विध्रुव असलेल्या रेणूंमध्ये कार्य करतात. द्विध्रुवांच्या टोकांवर "आंशिक प्रभार" असते आणि हे प्रभार डेल्टा (δ) या ग्रीक अक्षराने दाखवले जाते.
- ध्रुवीय रेणू शेजारच्या रेणूंशी संवाद साधतात.
- हा परस्परसंवाद लंडन बलापेक्षा मजबूत आहे परंतु आयन-आयन परस्परसंवादापेक्षा कमकुवत आहे कारण केवळ आंशिक प्रभार समाविष्ट आहे.
- द्विध्रुव-प्रेरित द्विध्रुवीय बल
- या प्रकारचे आकर्षक बल कायम द्विध्रुव असलेल्या ध्रुवीय रेणू आणि कायम द्विध्रुव नसलेल्या रेणूंमध्ये कार्यरत असते.
- ध्रुवीय रेणूचा स्थायी द्विध्रुव त्याच्या इलेक्ट्रॉनी अभ्राला विकृत करून विद्युत उदासीन रेणूवर द्विध्रुव निर्माण करतो.
- अशाप्रकारे इतर रेणूमध्ये एक प्रेरित द्विध्रुव विकसित होतो.
- प्रेरित द्विध्रुवीय क्षण कायम द्विध्रुवातील द्विध्रुवीय क्षण आणि विद्युत उदासीन रेणूच्या ध्रुवीयतेवर अवलंबून असतो.
- हायड्रोजन बंध
- हे रेणूंमध्ये आढळणारे द्विध्रुवीय-द्विध्रुवीय परस्परसंवादाचे एक विशेष प्रकरण आहे ज्यामध्ये उच्च ध्रुवीय N–H, O–H किंवा H–F बंध असतात. हायड्रोजन बंध N, O आणि F पर्यंत मर्यादित मानले जात असले तरी; Cl सारख्या प्रजाती देखील हायड्रोजन बंधामध्ये सहभागी होऊ शकतात
Last updated on Jul 7, 2025
-> The SSC CGL Notification 2025 for the Combined Graduate Level Examination has been officially released on the SSC's new portal – www.ssc.gov.in.
-> This year, the Staff Selection Commission (SSC) has announced approximately 14,582 vacancies for various Group B and C posts across government departments.
-> The SSC CGL Tier 1 exam is scheduled to take place from 13th to 30th August 2025.
-> Aspirants should visit ssc.gov.in 2025 regularly for updates and ensure timely submission of the CGL exam form.
-> Candidates can refer to the CGL syllabus for a better understanding of the exam structure and pattern.
-> The CGL Eligibility is a bachelor’s degree in any discipline.
-> Candidates selected through the SSC CGL exam will receive an attractive salary. Learn more about the SSC CGL Salary Structure.
-> Attempt SSC CGL Free English Mock Test and SSC CGL Current Affairs Mock Test.
-> Candidates should also use the SSC CGL previous year papers for a good revision.