विद्यार्थ्यांमधील सर्जनशीलतेच्या विकासासाठी अध्यायनाच्या दृष्टिकोनात खालीलपैकी कोणत्या गोष्टींकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे?

I. विद्यार्थ्यांना प्रश्न विचारण्याचे आणि विचार व्यक्त करण्याचे स्वातंत्र्य.

II. सक्रिय अध्यायन आणि प्रक्रिया-आधारित मूल्यांकन.

III. समस्या विचारणे आणि समस्या सोडविण्यास अधिक वाव.  

काही विद्यार्थ्यांची कामगिरी इतरांपेक्षा वेगळी असल्याचे निदर्शनास आले आहे. एखादी समस्या सोडवण्याची किंवा कोणत्याही प्रकारची क्रिया विकसित करण्याची त्यांची पद्धत अद्वितीय आणि नाविन्यपूर्ण आहे. विद्यार्थ्यांच्या या क्षमतांना सर्जनशीलता किंवा सर्जनशील क्षमता म्हणतात.

• एखादा विषय अध्यापनाचे महत्त्वाचे काम म्हणजे विद्यार्थ्यांमध्ये अशी क्षमता कशी विकसित करता येईल हे बघणे. विद्यार्थ्यांच्या सर्जनशील क्षमतेचा विकास कमी-अधिक प्रमाणात अध्यायनाच्या कार्याचे स्वरूप आणि वर्गात शिक्षकाने अवलंबलेल्या दृष्टिकोनावर अवलंबून असतो.

 Key Points

विद्यार्थ्यांमधील सर्जनशीलतेच्या विकासासाठी अध्यायनाच्या दृष्टिकोनात खालील गोष्टींकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे:

• विद्यार्थ्यांनी सुचविलेल्या पर्यायी कल्पना/उपाय पद्धतींची मान्यता.
• सहकार्य - विद्यार्थी आणि शिक्षक दोघेही पर्याय शोधतात.
• विचारमंथन आणि चिंतनशील विचारांना अधिक वाव.
• भिन्न विचारसरणीला प्रोत्साहन.
• समस्या विचारणे आणि समस्या सोडविण्यास अधिक वाव आहे.
• विद्यार्थ्यांना प्रश्न विचारण्याचे आणि विचार व्यक्त करण्याचे स्वातंत्र्य.
• अस्खलित अभिव्यक्ती आणि विचारांच्या विस्तारासाठी अधिक वाव आणि स्वातंत्र्य.
• प्रेरणा देणे आणि विचार/सूचना स्वीकारणे.
• सक्रिय शिक्षण आणि प्रक्रिया-आधारित मूल्यांकन. 

म्हणून, वरील सर्व मुद्दे सत्य आहेत, असा निष्कर्ष आपण काढू शकतो.