अनुलंब वृत्तीय वृत्तचित्ती MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Right Circular Cylinder - मोफत PDF डाउनलोड करा
Last updated on Jun 28, 2025
Latest Right Circular Cylinder MCQ Objective Questions
अनुलंब वृत्तीय वृत्तचित्ती Question 1:
जर एका लंब वृत्तचितीच्या पायाच्या त्रिज्येत 27% कमी केली आणि त्याची उंची 237% ने वाढवली तर त्याच्या घनफळात किती टक्के वाढ (निकटतम पूर्णांकात) होईल?
Answer (Detailed Solution Below)
Right Circular Cylinder Question 1 Detailed Solution
दिलेले आहे:
वृत्तचितीची सुरुवातीची त्रिज्या = r
वृत्तचितीची सुरुवातीची उंची = h
त्रिज्या 27% ने कमी केली आहे, म्हणून नवीन त्रिज्या = r च्या 73% = 0.73r
उंची 237% ने वाढवली आहे, म्हणून नवीन उंची = h च्या 337% = 3.37h
वापरलेले सूत्र:
लंब वृत्तचितीचे घनफळ = πr2h
गणना:
सुरुवातीचे घनफळ = πr2h
नवीन आकारमान = π(नवीन त्रिज्या)2(नवीन उंची)
नवीन घनफळ = π(0.73r)2(3.37h)
नवीन घनफळ = π(0.732 × r2)(3.37h)
नवीन घनफळ = π(0.5329 × r2)(3.37h)
नवीन घनफळ = π(1.796873 × r2h)
शेकडा वाढ = [(नवीन घनफळ - सुरुवातीचे घनफळ) / सुरुवातीचे घनफळ] x 100.
शेकडा वाढ = [(π(1.796873 × r2h) - πr2h) / (πr2h)] × 100
शेकडा वाढ = [(1.796873 - 1) / 1] × 100
शेकडा वाढ = 0.796873 × 100
शेकडा वाढ ≈ 80%
घनफळातील शेकडा वाढ (निकटतम पूर्णांकात) सुमारे 80% आहे.
अनुलंब वृत्तीय वृत्तचित्ती Question 2:
जर वृत्तचितीची त्रिज्या दुप्पट केली आणि उंची निम्मी केली, तर घनफळातील बदल असेल:
Answer (Detailed Solution Below)
Right Circular Cylinder Question 2 Detailed Solution
दिलेले आहे:
मूळ वृत्तचितीची त्रिज्या R आणि उंची H आहे.
नवीन वृत्तचितीची त्रिज्या 2R आणि उंची H/2 आहे.
वापरलेले सूत्र:
वृत्तचितीचे घनफळ (V) = π × त्रिज्या2 × उंची = πR2H
गणना:
मूळ घनफळ (Vमूळ) = πR2H
नवीन घनफळ (Vनवीन) = π × (2R)2 × (H/2)
Vनवीन = π × 4(R2) × (H/2) = 2πR2H
घनफळातील बदल = Vनवीन - Vमूळ = 2πR2H - πR2H = πR2H
घनफळातील शेकडा बदल = [(Vनवीन - Vमूळ ) / Vमूळ ] × 100
शेकडा बदल = (πR2H / πR2H) × 100 = 1 × 100 = 100%
घनफळात 100% वाढ होईल.
अनुलंब वृत्तीय वृत्तचित्ती Question 3:
जर एका लंब वृत्तचितीच्या पायाच्या त्रिज्येत 30% घट झाली आणि त्याची उंची 224% ने वाढली, तर त्याच्या घनफळात किती टक्के वाढ (निकटतम पूर्णांकामध्ये) होईल?
Answer (Detailed Solution Below)
Right Circular Cylinder Question 3 Detailed Solution
दिलेले आहे:
एका लंब वृत्तचितीच्या पायाच्या त्रिज्येत 30% घट होते.
उंची 224% ने वाढते.
वापरलेले सूत्र:
वृत्तचितीचे घनफळ = πr2h, येथे r ही त्रिज्या आहे आणि h ही उंची आहे.
गणना:
जर मूळ त्रिज्या r आणि मूळ उंची h असेल, तर वृत्तचितीचे मूळ घनफळ असे असेल:
मूळ घनफळ = πr2h
जर त्रिज्येत 30% घट झाली, तर नवीन त्रिज्या मूळ त्रिज्येच्या 70% इतकी होईल:
नवीन त्रिज्या = 0.7r
जर उंची 224% ने वाढली, तर नवीन उंची मूळ उंचीच्या 324% इतकी होईल:
नवीन उंची = 3.24h (कारण 100% + 224% = 324%, आणि h चे 324% म्हणजे 3.24h).
नवीन घनफळ = π × (0.7r)² × 3.24h = π × 0.49r² × 3.24h
नवीन घनफळ = 1.5916 × πr²h
घनफळातील शेकडा वाढ पुढीलप्रमाणे:
शेकडा वाढ = [(नवीन घनफळ - मूळ घनफळ) / मूळ घनफळ] × 100
⇒ शेकडा वाढ = [(1.5916 × πr²h - πr²h) / πr²h] × 100
⇒ शेकडा वाढ = (0.5916 / 1) × 100 = 59.16%
∴ घनफळातील शेकडा वाढ सुमारे 59% (निकटतम पूर्णांकामध्ये) आहे.
अनुलंब वृत्तीय वृत्तचित्ती Question 4:
जर त्रिज्या 30% ने वाढवली आणि उंची 30% ने कमी केली, तर एका वृत्तचितीच्या वक्र पृष्ठफळात किती टक्के घट होईल?
Answer (Detailed Solution Below)
Right Circular Cylinder Question 4 Detailed Solution
दिलेले आहे:
वृत्तचितीची प्रारंभिक त्रिज्या = r
वृत्तचितीची प्रारंभिक उंची = h
नवीन त्रिज्या = r + 0.3r = 1.3r
नवीन उंची = h - 0.3h = 0.7h
वापरलेले सूत्र:
वृत्तचितीचे वक्र पृष्ठफळ (C.S.A) = 2πrh
गणना:
प्रारंभिक C.S.A = 2πrh
नवीन C.S.A = 2π(1.3r)(0.7h)
नवीन C.S.A = 2π(0.91rh)
C.S.A मधील शेकडा घट = (प्रारंभिक C.S.A - नवीन C.S.A)/(प्रारंभिक C.S.A) × 100
C.S.A मधील शेकडा घट = (2πrh - 2π(0.91rh))/(2πrh) × 100
C.S.A मधील शेकडा घट = (2πrh(1 - 0.91))/(2πrh) × 100
C.S.A मधील शेकडा घट = (0.09 × 100)/(1) = 9%
C.S.A मधील शेकडा घट = 9%
अनुलंब वृत्तीय वृत्तचित्ती Question 5:
एक वृत्तचितीच्या पायाच्या त्रिज्येचे आणि उंचीचे गुणोत्तर 3 : 1 आहे. जर त्याचे घनफळ 9702 सेमी³ असेल, तर वृत्तचितीचे वक्र पृष्ठफळ काढा. (π = \(\frac{22}{7}\) वापरा)
Answer (Detailed Solution Below)
Right Circular Cylinder Question 5 Detailed Solution
दिलेले आहे:
वृत्तचितीच्या पायाच्या त्रिज्येचे आणि उंचीचे गुणोत्तर 3 : 1 आहे.
वृत्तचितीचे घनफळ = 9702 सेमी3
वापरलेले सूत्र:
समजा, वृत्तचितीची त्रिज्या आणि उंची अनुक्रमे r आणि h आहे.
वृत्तचितीचे घनफळ, V = πr2h
वृत्तचितीचे वक्र पृष्ठफळ, CSA = 2πrh
गणना:
समजा, पायाची त्रिज्या 3x आणि उंची x आहे.
घनफळ, V = πr2h
9702 = \(\dfrac{22}{7}\) × (3x)2 × x
⇒ x3 = \(\dfrac{9702 \times 7}{198}\)
⇒ x3 = 343
⇒ x = 7
आता, त्रिज्या r = 3x = 3 × 7 = 21 सेमी
उंची h = x = 7 सेमी
वक्र पृष्ठफळ (CSA) = 2πrh
⇒ CSA = 2 × \(\dfrac{22}{7}\) × 21 × 7
⇒ CSA = 924 सेमी2
∴ पर्याय 1 योग्य आहे.
Top Right Circular Cylinder MCQ Objective Questions
धातूच्या पत्र्यापासून 1 मीटर उंची व 140 सेमी पाया व्यास असलेले बंद वृत्तचित्ती टाकी बांधायची आहे. त्यासाठी किती मीटर2 पत्रा आवश्यक असेल? π = 22/7 [वापरा]
Answer (Detailed Solution Below)
Right Circular Cylinder Question 6 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेल्याप्रमाणे:
वृत्तचित्तीची ऊंची = 1 मीटर
व्यास = 140 cm = 1.4 मीटर, म्हणून त्रिज्या = 1.4/2 = 0.7 मीटर
वापरलेली संकल्पना:
वृत्तचित्तीचे एकूण पृष्ठभाग क्षेत्रफळ = 2πrh + 2πr2
गणना:
आवश्यक एकूण पत्रा = 2πrh + 2πr2 = 2πr(h + r)
⇒ 2 × 22/7 × 0.7 × (1 + 0.7)
⇒ 4.4 × 1.7
⇒ 7.48 मीटर2
∴ योग्य उत्तर 7.48 मीटर2 आहे.
पहिल्या आणि दुसऱ्या वृत्तचितीच्या घनफळाचे गुणोत्तर 32 ∶ 9 आणि त्यांच्या उंचीचे गुणोत्तर 8 ∶ 9 आहे. जर दुसऱ्या वृत्तचितीच्या पायाचे क्षेत्रफळ 616 सेमी2 असेल, तर पहिल्या वृत्तचितीची त्रिज्या किती असेल?
Answer (Detailed Solution Below)
Right Circular Cylinder Question 7 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेले आहे:
घनफळाचे गुणोत्तर = 32 ∶ 9
त्यांच्या उंचीचे गुणोत्तर 8 ∶ 9 आहे
दुसऱ्या वृत्तचितीच्या पायाचे क्षेत्रफळ 616 सेमी2 आहे
वापरलेली संकल्पना:
वृत्तचितीचे घनफळ = πr2h
गणना:
वृत्तचितीचे घनफळ 32y आणि 9y असा लिहिता येते
वृत्तचितीची उंची 8h आणि 9h अशी लिहिली जाऊ शकते
कारण आपल्याला माहित आहे की वृत्तचितीचे घनफळ हे पायाचे क्षेत्रफळ × उंची आहे
⇒ दुसऱ्या वृत्तचितीचे घनफळ = 616 × 9h
पहिल्या वृत्तचितीची त्रिज्या r समजू
⇒ पहिल्या वृत्तचितीच्या पायाचे क्षेत्रफळ= πr2
पहिल्या वृत्तचितीचे घनफळ = πr2 × 8h
त्यांचे गुणोत्तर असे लिहिले जाऊ शकते
⇒ 616 × 9h/ (πr2 × 8h) = 9/32
π = 22/7 ठेवा
⇒ (22r2 × 8)/(616 × 9 × 7)/ = 32/9
⇒ r2 = (616 × 9 × 32 × 7)/(9 × 22 × 8)
⇒ r = 28
∴ पहिल्या वृत्तचितीची त्रिज्या 28 सेमी आहे.
∴ पर्याय 3 हे योग्य उत्तर आहे.
एका वृत्तचित्तीच्या तळाचा व्यास 35 सेमी आहे आणि त्याचे वक्र पृष्ठफळ 3080 सेमी2 आहे. तर त्या वृत्तचित्तीची घनता (सेमी3 मध्ये) शोधा.
Answer (Detailed Solution Below)
Right Circular Cylinder Question 8 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेले आहे:
वृत्तचित्तीचा व्यास = 35 सेमी
वक्र पृष्ठफळ = 3080 सेमी2
वापरलेले सूत्र:
त्रिज्या = व्यास/2
वृत्तचित्तीचे वक्र पृष्ठफळ = 2πrh
वृत्तचित्तीचे घनफळ = πr2h
येथे, r = त्रिज्या , h = उंची
गणना:
व्यास (d) = 35 सेमी
⇒ त्रिज्या = d/2
⇒ 35/2
⇒ त्रिज्या = 17.5
वृत्तचित्तीचे वक्र पृष्ठफळ = 2πrh = 3080
⇒ 2 × 22/7 × 17.5 × h = 3080
⇒ h = 28 सेमी
आता, वृत्तचित्तीचे घनफळ = πr2h
⇒ 22/7 × (17.5)2 × 28
⇒ 22 × 306.25 × 4
⇒ 26,950 सेमी3
∴ वृत्तचित्तीचे घनफळ = 26,950 सेमी3.
घन लंब वर्तुळाकार वृत्तचितीची उंची आणि पायाची त्रिज्या यांची बेरीज 39 सेमी आहे. त्याचे एकूण पृष्ठफळ 1716 चौरस सेमी आहे. वृत्तचितीचे घनफळ (घन सेमीमध्ये) किती आहे? (π = \(\frac{22}{7}\))
Answer (Detailed Solution Below)
Right Circular Cylinder Question 9 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेल्याप्रमाणे:
वृत्तचितीची उंची आणि त्रिज्या यांची बेरीज = 39 सेमी
वृत्तचितीचे एकूण पृष्ठफळ = 1716 चौरस सेमी
वापरलेली संकल्पना:
वृत्तचितीचे एकूण पृष्ठफळ = 2πr(h + r)
घनफळ = πr2h
येथे,
r = त्रिज्या
h = उंची
गणना:
समजा वृत्तचितीची त्रिज्या आणि उंची r आणि h आहे,
प्रश्नानुसार,
2πr(h + r) = 1716 ----(i)
(h + r) = 39 ----(ii)
समीकरण (ii) चे मूल्य समीकरण (i) मध्ये टाकल्यास आपणास मिळते,
2πr × 39 = 1716
⇒ 2πr = 1716/39
⇒ 2πr = 44
⇒ πr = 22
⇒ r = 22 × (7/22)
⇒ r = 7
म्हणून, त्रिज्या = 7 सेमी
आता समीकरण (ii) मध्ये r चे मूल्य घातल्याने आपणास मिळते,
h + 7 = 39
⇒ h = 32
म्हणून, उंची = 32 सेमी
आत, घनफळ = (22/7) × 72 × 32
⇒ 22 × 7 × 32
⇒ 4928
म्हणून, वृत्तचितीचे घनफळ = 4928 घन सेमी
∴ वृत्तचितीचे घनफळ 4928 (घन सेमी) आहे.
वृत्तचित्तीच्या वक्र पृष्ठभागाचे क्षेत्रफळ 308 सेमी2 आणि उंची 14 सेमी आहे. वृत्तचित्तीचे घनफळ किती असेल?
Answer (Detailed Solution Below)
Right Circular Cylinder Question 10 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेल्याप्रमाणे:
वृत्तचित्तीच्या वक्र पृष्ठभागाचे क्षेत्रफळ = 308 सेमी2
उंची = 14 सेमी
वापरलेले सूत्र:
CSA (वक्र पृष्ठभागाचे क्षेत्रफळ) = 2πrh
घनफळ = πr2h
जेथे r त्रिज्या आहे आणि h ही उंची आहे
गणना:
CSA = 2πrh
308 = 2 × (22/7) × r × 14
⇒ 308 = 88r
⇒ r = 7/2 = 3.5 सेमी
घनफळ = πr2h
⇒ घनफळ = (22/7) × (3.5)2 × 14
⇒ घनफळ = 539 सेमी3
∴ वृत्तचित्तीचे घनफळ 539 सेमी3 आहे.
एका गोळ्याची त्रिज्या 8 सेमी आहे. घन दंडगोलाची आधार त्रिज्या 4 सेमी आणि उंची h सेमी आहे. जर दंडगोलाचे एकूण पृष्ठफळ गोलाच्या पृष्ठफळाच्या अर्धे असेल, तर दंडगोलाची उंची शोधा.
Answer (Detailed Solution Below)
Right Circular Cylinder Question 11 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेले आहे:
गोलाची त्रिज्या = 8 सेमी
दंडगोलाची त्रिज्या = 4 सेमी
दंडगोलाचे एकूण पृष्ठफळ गोलाच्या पृष्ठफळाच्या अर्धे आहे
वापरलेला सूत्र:
दंडगोलाचे एकूण पृष्ठफळ = 2πr(h + r)
गोलाचे पृष्ठफळ = 4πr2
गणना:
प्रश्नानुसार
दंडगोलाचे एकूण पृष्ठफळ गोलाच्या पृष्ठफळाच्या अर्धे आहे
⇒ 2πr(h + r)/4πr2 = 1/2
⇒ 2 × π × 4(h + 4)/(4 × π × 82) = 1/2
⇒ 8(h + 4)/256 = 1/2
⇒ h + 4/32 = 1/2
⇒ h + 4 = 16
⇒ h = (16 – 4)
⇒ h = 12 सेमी
∴ दंडगोलाची उंची 12 सेमी आहे
112 सेमी x 44 सेमी x 25 सेमी आकारमानाचा एक भरीव धातूचा आयताकृती ठोकळा वितळवला जातो आणि 35 सेमी त्रिज्या असलेल्या वृत्तचितीमध्ये पुन्हा बदलला जातो. तर वृत्तचितीचे वक्र पृष्ठफळ (सेमी2 मध्ये) किती आहे?(π = 22/7 घ्या)
Answer (Detailed Solution Below)
Right Circular Cylinder Question 12 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेले आहे:
धातूच्या आयताकृती ठोकळ्याची परिमाणे 112 सेमी x 44 सेमी x 25 सेमी आहे
वृत्तचितीची त्रिज्या = 35 सेमी
वापरलेली संकल्पना:
इष्टिकाचितीचे घनफळ = l × b × h
वृत्तचितीचे घनफळ = πr2h
वृत्तचितीचे वक्र पृष्ठफळ = 2πrh
येथे,
l = लांबी
b = रुंदी
h = उंची
r = त्रिज्या
h = उंची
गणना:
वृत्तचितीची उंची h समजू
प्रश्नानुसार,
112 × 44 × 25 = (22/7) × 352 × h
⇒ (112 × 44 × 25 × 7)/(22 × 35 × 35) = h
⇒ h = 32
तर, वृत्तचितीची उंची = 32 सेमी
आता,
वृत्तचितीचे वक्र पृष्ठफळ = 2 x (22/7) x 35 x 32
⇒ 44 × 5 × 32
⇒ 7040
∴ वृत्तचितीचे वक्र पृष्ठफळ (सेमी2 मध्ये) 7040 आहे.
एका वृत्तचितीचे वक्रपृष्ठफळ 484 चौरस सेमी आहे. जर वृत्तचितीची उंची 7 सेमी असेल, तर वृत्तचितीचे घनफळ(क्यूबिक सेमीमध्ये) किती असेल? (π = 22/7 वापरा)
Answer (Detailed Solution Below)
Right Circular Cylinder Question 13 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेले आहे:
वृत्तचितीचे वक्रपृष्ठफळ(CSA) = 484 सेमी2
वृत्तचितीची उंची(h) = 7 सेमी
वापरलेले सूत्र:
वृत्तचितीचे CSA = 2πrh
वृत्तचितीचे घनफळ (V) = πr2h
r = वृत्तचितीच्या पायाची त्रिज्या
गणना:
2πrh = 484
⇒ 2 × \(\dfrac{22}{7}\) × r × 7 = 484
⇒ r = 11
V = πr2h
⇒ V = \(\dfrac{22}{7}\) × 112 × 7
⇒ V = 2662
∴ वृत्तचितीचे घनफळ = 2662 सेमी3
एका पोकळ वृत्तचितीच्या आकाराच्या लोखंडी पाईपची अंतर्गत आणि बाह्य त्रिज्या अनुक्रमे 14 मीटर आणि 21 मीटर आहे आणि त्याची उंची 14 मीटर आहे. जर हा पाईप सर्व बाजूंनी रंगवायचा असेल तर रंगवावयाच्या जागेचे क्षेत्रफळ शोधा.
(वापरा π = \(\frac{22}{7}\))
Answer (Detailed Solution Below)
Right Circular Cylinder Question 14 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेले आहे:
एक पोकळ दंडगोलाकार लोखंडी पाईपची अंतर्गत त्रिज्या = 14 मी
बाह्य त्रिज्या = 21 मी
उंची = 14 मी
वापरलेले सूत्र:
पोकळ वृत्तचितीचे क्षेत्रफळ = 2πRh + 2πR2
येथे, h ही उंची आणि R ही पोकळ वृत्तचितीची बाह्य त्रिज्या आहे.
गणना:
पोकळ वृत्तचितीचे क्षेत्रफळ = 2πRh + 2πR2
⇒ 2πR(h + R)
⇒ 2 × 22/7 × 21(14 + 21)
⇒ 44 × 3(35)
⇒ 44 × 105
⇒ 4620 मी2
म्हणून, योग्य उत्तर 4620 मी2 आहे.
एका लंब वृत्तचितीच्या पायाची त्रिज्या 5 सेमी आणि त्याचे घनफळ 3125 π सेमी3 आहे. 2.5 मिमी त्रिज्येची धातूची तार त्या वृत्तचितीभोवती अशाप्रकारे गुंडाळली जाते, जेणेकरून वृत्तचितीचा वक्र पृष्ठभाग झाकला जाईल. तर त्या तारेची लांबी (मीटरमध्ये) किती?
Answer (Detailed Solution Below)
Right Circular Cylinder Question 15 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेले आहे:
त्रिज्या = 5 सेमी
घनफळ = 3125π
तारेची त्रिज्या = 2.5 मिमी
वापरलेले सूत्र:
वृत्तचितीचे घनफळ = πr2h
वृत्तचितीचे वक्रपृष्ठफळ = 2πrh
गणना:
आपल्याला माहिती आहे की,
⇒ 1 सेमी = 10 मिमी
⇒ 1 मी = 100 सेमी
वृत्तचितीचे घनफळ = 3125π = πr2h
⇒ 3125 = 25 × h
⇒ h = 125
आता, तारेची त्रिज्या = 2.5 मिमी = 0.25 सेमी
तारेचा व्यास = 5 मिमी = 0.5 सेमी
म्हणून, संपूर्ण वृत्तचिती झाकण्यासाठी तारेच्या रांगांची संख्या = उंची/तारेचा व्यास
अशाप्रकारे, संपूर्ण वृत्तचिती झाकण्यासाठी तारेच्या रांगांची संख्या = 125/0.50 = 250
तारेच्या एका फेरीत झाकली जाणारी लांबी = 2π × 0.25 सेमी
तारेची एकुण लांबी = 1250π/(2π × 0.25) = 2500π सेमी = 25π मीटर
∴ योग्य उत्तर 25π मीटर आहे.