अधोलिखितेषु का उक्तिः समीचीना?

This question was previously asked in
CTET July 2019 Paper I (L - I/II: Hindi/English/Sanskrit) (Hinglish Solution)
View all CTET Papers >
  1. प्रथमकक्षायाः छात्राः आङ्ग्लभाषायाः किञ्चदपि न जानन्ति।
  2. अनुभवानां महत्कोषेण सह बालाः विद्यालयम् आगच्छन्ति।
  3. बालाः यदा विद्यालयम् आगच्छन्ति, तदा ते रिक्तफलकम् (blank slate) इव भवन्ति।
  4. शब्दानां समूहस्य रटनं कारयित्वा शिक्षकः बालान् भाषां पाठयेत्।

Answer (Detailed Solution Below)

Option 2 : अनुभवानां महत्कोषेण सह बालाः विद्यालयम् आगच्छन्ति।
Free
CTET CT 1: TET CDP (Development)
75.3 K Users
10 Questions 10 Marks 8 Mins

Detailed Solution

Download Solution PDF

प्रश्न का हिन्दी अनुवाद:- निम्नलिखित में से कौन-सा कथन सही है?

Important Pointsस्पष्टीकरण:-

  • परिवार बालक में प्रेम, दया, सहानभूति, सहनशीलता, सहयोग, सेवा तथा अनुशासन एवं नि:स्वार्थता आदि गुणों को विकसित करता है। तो हम ये तो नही कह सकते की जब बाल्य पाठशाला में आता है तो वह रिक्तफलक होता है 
  • परन्तु परिवार की चार दिवारी के चक्कर में पड़कर बालक के ये सारे गुण उसके निजी सम्बन्धियों तक सीमित ही रह जाते हैं। इससे उसका दृष्टिकोण संकुचित हो जाता है।
  • स्कूल बालक के पारिवारिक जीवन को बाह्य जीवन से जोड़ने वाली एक महत्वपूर्ण कड़ी है। इसका कारण यह है कि स्कूल में रहते हुए बालक अन्य बालकों के साथ सम्पर्क स्थापित करता है।
  • इससे उसका दृष्टिकोण विशाल हो जाता है जिससे उसके बाह्य समाज से सम्पर्क स्थापित होने में कोई कठिनाई नहीं होती।
  • घर से मिला हुआ महान अनुभव लेकर बालक  विद्यालय में आता है और वह अनुभव सामाजिक परिनिवेश करता है

अतः स्पष्ट है कि अनुभवानां महत्कोषेण सह बालाः विद्यालयम् आगच्छन्ति। अर्थात् अनुभव का महान कोश लेकर छात्र विद्यालय आते है, यह उक्ति सही है।

Additional Information

अन्य विकल्प:-

बालाः यदा विद्यालयम् आगच्छन्ति, तदा ते रिक्तफलकम् (blank slate) इव भवन्ति।- बालक जब विद्यालय आते है तो वे रिक्तफलक के समान होते है

प्रथमकक्षायाः छात्राः आङ्ग्लभाषायाः किञ्चदपि न जानन्ति अर्थात् प्रथम कक्षा के छात्र अंग्रेजी बिल्कुल भी नहीं जानते हैं। इसे सार्वभौमिक सत्य नहीं माना जा सकता।

शब्दानां समूहस्य रटनं कारयित्वा शिक्षकः बालान् भाषां पाठयेत् अर्थात् शब्दों के समूह को रटने के लिए शिक्षक बालकों को भाषा पढ़ाते है। भाषा का अध्ययन भाषा के विविध तत्वों के ज्ञान के लिए किया जाता है शब्द रटने के लिए नहीं।

Latest CTET Updates

Last updated on Apr 30, 2025

-> The CTET 2025 Notification (July) is expected to be released anytime soon.

-> The CTET Exam Date 2025 will also be released along with the notification.

-> CTET Registration Link will be available on ctet.nic.in.

-> CTET is a national-level exam conducted by the CBSE to determine the eligibility of prospective teachers.  

-> Candidates can appear for CTET Paper I for teaching posts of classes 1-5, while they can appear for CTET Paper 2 for teaching posts of classes 6-8.

-> Prepare for the exam with CTET Previous Year Papers and CTET Test Series for Papers I &II.

More प्रसिद्ध दार्शनिक Questions

Get Free Access Now
Hot Links: teen patti yas teen patti 50 bonus teen patti sweet teen patti king teen patti casino