Rashtrakutas MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Rashtrakutas - मोफत PDF डाउनलोड करा

योग्य उत्तर राष्ट्रकूट आहे.

Key Points

कैलाश मंदिर एलोरा

• कैलाश मंदिर हे महाराष्ट्रातील एलोरा लेणी येथील दगडी बांधलेल्या हिंदू मंदिरांपैकी सर्वात मोठे मंदिर आहे.
• आकारमान, स्थापत्य आणि शिल्पकला आणि भारतीय स्थापत्यकलेच्या खडकाच्या टप्प्याचा कळस यामुळे हे जगातील सर्वात उल्लेखनीय गुहा मंदिरांपैकी एक मानले जाते.
• कैलास मंदिर हे 34 बौद्ध, जैन आणि हिंदू गुहा मंदिरे आणि मठांपैकी सर्वात मोठे आहे ज्यांना एकत्रितपणे एलोरा लेणी म्हणून ओळखले जाते, ते जागेवरील उतार असलेल्या बेसाल्ट चट्टानच्या बाजूने 2 किलोमीटरपेक्षा जास्त आहे.
• मंदिरात स्थापत्यकलेच्या बरोबरीने मोठ्या प्रमाणावर अनेक आरामदायी आणि मुक्त-उभे असलेली शिल्पे आहेत, जरी मूळतः सजवलेल्या चित्रांचे फक्त अवशेष शिल्लक आहेत.
• कृष्णा I याने 757 मध्ये शेवटचा बदामी चालुक्य शासक कीर्तिवर्मन II याचा पराभव करून वाढत्या राष्ट्रकूट साम्राज्याची जबाबदारी घेतली.

Additional Information 

पल्लव

• महेंद्रवर्मन हा एक पल्लव राजा होता ज्याने सध्याच्या आंध्र प्रदेशाच्या दक्षिणेकडील भागावर आणि भारतातील सध्याच्या तामिळनाडूच्या उत्तरेकडील भागांवर राज्य केले.
• ताे सुरुवातीला जैन धर्माचे संरक्षक होता परंतु शैव संत अप्पर यांच्या प्रभावाखाली त्यानी शैव धर्मात रुपांतर केले.
• तो सिंहविष्णूचा पुत्र होता, ज्याने कालभ्रासांचा पराभव करून पल्लव राज्याची पुनर्स्थापना केली.
• महेंद्रवर्मा यांच्यानंतर इ.स. 630 मध्ये त्याचा अधिक प्रसिद्ध पुत्र नरसिंहवर्मन गादीवर बसला.

मौर्य साम्राज्य

• मौर्य साम्राज्य सुमारे इ.स.पू. 321 ला स्थापन झाले आणि इ.स.पू. 185 मध्ये शेवट झाले.
• हे पहिले अखिल भारतीय साम्राज्य होते ज्याने भारतीय उपखंडातील बहुतेक भाग व्यापले होते.
• मौर्य साम्राज्याची स्थापना चंद्रगुप्त मौर्याने केली होती.
• मौर्य साम्राज्यातील उत्तराधिकाराचा योग्य क्रम असा आहे:
  • चंद्रगुप्त मौर्य (इ.स.पू. 322- 298)
  • बिंदुसार (इ.स.पू. 298-272)
  • अशोक (इ.स.पू. 268-232)
  • दशरथ मौर्य (इ.स.पू. 232-224)
• अशोकानंतर त्यांचा नातू दशरथ मौर्य हा राजा झाला

चालुक्य राजवंश

• त्यांनी सहाव्या शतकापासून दक्षिण भारतात राज्य केले.
• चालुक्यांचे तीन प्रकार होते,
  • बदामी चालुक्य
  • पूर्व चालुक्य
  • पश्चिम चालुक्य
• त्यांची राजधानी बदामी होती.
• त्यांनी हिंदू, बौद्ध आणि जैन धर्माचेही पालन केले.
• त्यांची राजेशाही रचना होती ज्याचा प्रमुख राजा होता.
• मुख्य राणी तत्तमहिष म्हणून ओळखली जात असे.
• राजाकडे सर्व न्यायिक तसेच प्रशासकीय अधिकार होते

राष्ट्रकूट हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points 

• एलिफंटा लेण्या पश्चिम भारतातील एलिफंटा बेटावर (अन्यथा घारापुरीचे बेट म्हणून ओळखले जाते) स्थित आहेत, ज्यामध्ये दोन टेकड्या एका अरुंद दरीने विभक्त आहेत.
  • शैलशिल्प एलिफंटा लेण्या इ.स. 5 व्या ते 6 व्या शतकाच्या मध्या दरम्यान बांधल्या गेल्या.
• वेरूळ एलिफंटा या लेण्या राष्ट्रकूट शासकांनी बांधल्या होत्या ज्यांनी उच्च बेसाल्ट खडकांच्या भिंती कापून बांधल्या होत्या.
  • बहुधा इ.स.पू. दुसऱ्या  शतकाच्या आसपास, बेटावर ब्राह्मणांच्या आगमनापूर्वी,  एलिफंटा स्थळ प्रथम हिनयान बौद्धांनी ताब्यात घेतले होते, जिथे बुद्धासाठी एक मोठा स्तूप उभा केला होता, ज्याच्या आजूबाजूला सात छोटे स्तूप होते.
  • हिंदू लेण्यांमध्ये शिवाला समर्पित, शैव हिंदू पंथाचे प्रतिनिधित्व करणारी दगडी शैल शिल्पे आहेत.
  • 1987 मध्ये, कलाकृतीचे जतन करण्यासाठी ते युनेस्को जागतिक वारसा स्थळ म्हणून घोषित करण्यात आले आणि सध्या भारताच्या पुरातत्व सर्वेक्षण (ASI) द्वारे व्यवस्थापित केले जाते.  

राष्ट्रकूट हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points 

• एलिफंटा लेण्या पश्चिम भारतातील एलिफंटा बेटावर (अन्यथा घारापुरीचे बेट म्हणून ओळखले जाते) स्थित आहेत, ज्यामध्ये दोन टेकड्या एका अरुंद दरीने विभक्त आहेत.
  • शैलशिल्प एलिफंटा लेण्या इ.स. 5 व्या ते 6 व्या शतकाच्या मध्या दरम्यान बांधल्या गेल्या.
• वेरूळ एलिफंटा या लेण्या राष्ट्रकूट शासकांनी बांधल्या होत्या ज्यांनी उच्च बेसाल्ट खडकांच्या भिंती कापून बांधल्या होत्या.
  • बहुधा इ.स.पू. दुसऱ्या  शतकाच्या आसपास, बेटावर ब्राह्मणांच्या आगमनापूर्वी,  एलिफंटा स्थळ प्रथम हिनयान बौद्धांनी ताब्यात घेतले होते, जिथे बुद्धासाठी एक मोठा स्तूप उभा केला होता, ज्याच्या आजूबाजूला सात छोटे स्तूप होते.
  • हिंदू लेण्यांमध्ये शिवाला समर्पित, शैव हिंदू पंथाचे प्रतिनिधित्व करणारी दगडी शैल शिल्पे आहेत.
  • 1987 मध्ये, कलाकृतीचे जतन करण्यासाठी ते युनेस्को जागतिक वारसा स्थळ म्हणून घोषित करण्यात आले आणि सध्या भारताच्या पुरातत्व सर्वेक्षण (ASI) द्वारे व्यवस्थापित केले जाते.  

योग्य उत्तर दंतिदुर्ग आहे.

• सामनगड ताम्रपट राजा दंतिदुर्गाने बदामीच्या चालुक्यांचा पराभव केल्याचा पुरावा देतो.
• दंतिदुर्गाने इसवी सन 753 मध्ये चालुक्यांचा पराभव करून राजाधिराज आणि परमेश्वर या पदव्या धारण केल्या.
• त्यांची राजधानी कर्नाटकातील गुलबर्गा परिसरात होती.
• दंतिदुर्ग हे मन्यखेताच्या राष्ट्रकूट साम्राज्याचे संस्थापक होते.

Important Points

• दंतिदुर्गला दंतिवर्मन किंवा दूसरा दंतिदुर्ग असेही म्हणतात.
• राष्ट्रकूट राजघराण्याचा पहिला शासक दंतिदुर्ग होता. तर तिसरा कृष्ण हा या राजघराण्याचा शेवटचा शासक होता.

राष्ट्रकूट हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points 

• एलिफंटा लेण्या पश्चिम भारतातील एलिफंटा बेटावर (अन्यथा घारापुरीचे बेट म्हणून ओळखले जाते) स्थित आहेत, ज्यामध्ये दोन टेकड्या एका अरुंद दरीने विभक्त आहेत.
  • शैलशिल्प एलिफंटा लेण्या इ.स. 5 व्या ते 6 व्या शतकाच्या मध्या दरम्यान बांधल्या गेल्या.
• वेरूळ एलिफंटा या लेण्या राष्ट्रकूट शासकांनी बांधल्या होत्या ज्यांनी उच्च बेसाल्ट खडकांच्या भिंती कापून बांधल्या होत्या.
  • बहुधा इ.स.पू. दुसऱ्या  शतकाच्या आसपास, बेटावर ब्राह्मणांच्या आगमनापूर्वी,  एलिफंटा स्थळ प्रथम हिनयान बौद्धांनी ताब्यात घेतले होते, जिथे बुद्धासाठी एक मोठा स्तूप उभा केला होता, ज्याच्या आजूबाजूला सात छोटे स्तूप होते.
  • हिंदू लेण्यांमध्ये शिवाला समर्पित, शैव हिंदू पंथाचे प्रतिनिधित्व करणारी दगडी शैल शिल्पे आहेत.
  • 1987 मध्ये, कलाकृतीचे जतन करण्यासाठी ते युनेस्को जागतिक वारसा स्थळ म्हणून घोषित करण्यात आले आणि सध्या भारताच्या पुरातत्व सर्वेक्षण (ASI) द्वारे व्यवस्थापित केले जाते.  

योग्य उत्तर दंतिदुर्ग आहे.

• सामनगड ताम्रपट राजा दंतिदुर्गाने बदामीच्या चालुक्यांचा पराभव केल्याचा पुरावा देतो.
• दंतिदुर्गाने इसवी सन 753 मध्ये चालुक्यांचा पराभव करून राजाधिराज आणि परमेश्वर या पदव्या धारण केल्या.
• त्यांची राजधानी कर्नाटकातील गुलबर्गा परिसरात होती.
• दंतिदुर्ग हे मन्यखेताच्या राष्ट्रकूट साम्राज्याचे संस्थापक होते.

Important Points

• दंतिदुर्गला दंतिवर्मन किंवा दूसरा दंतिदुर्ग असेही म्हणतात.
• राष्ट्रकूट राजघराण्याचा पहिला शासक दंतिदुर्ग होता. तर तिसरा कृष्ण हा या राजघराण्याचा शेवटचा शासक होता.

योग्य उत्तर राष्ट्रकूट आहे.

Key Points

कैलाश मंदिर एलोरा

• कैलाश मंदिर हे महाराष्ट्रातील एलोरा लेणी येथील दगडी बांधलेल्या हिंदू मंदिरांपैकी सर्वात मोठे मंदिर आहे.
• आकारमान, स्थापत्य आणि शिल्पकला आणि भारतीय स्थापत्यकलेच्या खडकाच्या टप्प्याचा कळस यामुळे हे जगातील सर्वात उल्लेखनीय गुहा मंदिरांपैकी एक मानले जाते.
• कैलास मंदिर हे 34 बौद्ध, जैन आणि हिंदू गुहा मंदिरे आणि मठांपैकी सर्वात मोठे आहे ज्यांना एकत्रितपणे एलोरा लेणी म्हणून ओळखले जाते, ते जागेवरील उतार असलेल्या बेसाल्ट चट्टानच्या बाजूने 2 किलोमीटरपेक्षा जास्त आहे.
• मंदिरात स्थापत्यकलेच्या बरोबरीने मोठ्या प्रमाणावर अनेक आरामदायी आणि मुक्त-उभे असलेली शिल्पे आहेत, जरी मूळतः सजवलेल्या चित्रांचे फक्त अवशेष शिल्लक आहेत.
• कृष्णा I याने 757 मध्ये शेवटचा बदामी चालुक्य शासक कीर्तिवर्मन II याचा पराभव करून वाढत्या राष्ट्रकूट साम्राज्याची जबाबदारी घेतली.

Additional Information 

पल्लव

• महेंद्रवर्मन हा एक पल्लव राजा होता ज्याने सध्याच्या आंध्र प्रदेशाच्या दक्षिणेकडील भागावर आणि भारतातील सध्याच्या तामिळनाडूच्या उत्तरेकडील भागांवर राज्य केले.
• ताे सुरुवातीला जैन धर्माचे संरक्षक होता परंतु शैव संत अप्पर यांच्या प्रभावाखाली त्यानी शैव धर्मात रुपांतर केले.
• तो सिंहविष्णूचा पुत्र होता, ज्याने कालभ्रासांचा पराभव करून पल्लव राज्याची पुनर्स्थापना केली.
• महेंद्रवर्मा यांच्यानंतर इ.स. 630 मध्ये त्याचा अधिक प्रसिद्ध पुत्र नरसिंहवर्मन गादीवर बसला.

मौर्य साम्राज्य

• मौर्य साम्राज्य सुमारे इ.स.पू. 321 ला स्थापन झाले आणि इ.स.पू. 185 मध्ये शेवट झाले.
• हे पहिले अखिल भारतीय साम्राज्य होते ज्याने भारतीय उपखंडातील बहुतेक भाग व्यापले होते.
• मौर्य साम्राज्याची स्थापना चंद्रगुप्त मौर्याने केली होती.
• मौर्य साम्राज्यातील उत्तराधिकाराचा योग्य क्रम असा आहे:
  • चंद्रगुप्त मौर्य (इ.स.पू. 322- 298)
  • बिंदुसार (इ.स.पू. 298-272)
  • अशोक (इ.स.पू. 268-232)
  • दशरथ मौर्य (इ.स.पू. 232-224)
• अशोकानंतर त्यांचा नातू दशरथ मौर्य हा राजा झाला

चालुक्य राजवंश

• त्यांनी सहाव्या शतकापासून दक्षिण भारतात राज्य केले.
• चालुक्यांचे तीन प्रकार होते,
  • बदामी चालुक्य
  • पूर्व चालुक्य
  • पश्चिम चालुक्य
• त्यांची राजधानी बदामी होती.
• त्यांनी हिंदू, बौद्ध आणि जैन धर्माचेही पालन केले.
• त्यांची राजेशाही रचना होती ज्याचा प्रमुख राजा होता.
• मुख्य राणी तत्तमहिष म्हणून ओळखली जात असे.
• राजाकडे सर्व न्यायिक तसेच प्रशासकीय अधिकार होते