Kakatiya dynasty MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Kakatiya dynasty - मोफत PDF डाउनलोड करा

Key Points 

योग्य उत्तर फक्त (A), (B), (D) आणि (E) आहे.

• चालुक्य कला: काकतिया घराण्याच्या गुंतागुंतीच्या कोरीव काम आणि स्थापत्य शैलीचा चालुक्य कलेवर खूप प्रभाव होता.
• चालुक्य त्यांच्या स्थापत्य आणि शिल्पकलेच्या नवकल्पनांसाठी ओळखले जात होते, जे काकत्यांनी स्वीकारले आणि पुढे विकसित केले.
• यामध्ये मंदिरे आणि स्मारकांमध्ये दिसणाऱ्या गुंतागुंतीच्या कोरीव कामांचा समावेश आहे.
• सातवाहन कला: सातवाहन दख्खन प्रदेशात प्रख्यात होते आणि अमरावती शिल्पासारख्या भारतीय कलेतील त्यांच्या योगदानासाठी ओळखले जाते. त्यांच्या शैलीतील काही घटक, जसे की फुलांचा आणि भौमितिक नमुन्यांचा वापर, काकतीय कलामध्ये पाहिले जाऊ शकते.
• राष्ट्रकूट कला: राष्ट्रकूट, चालुक्यांप्रमाणे, एलोरा येथील रॉक-कट आर्किटेक्चरसह त्यांच्या स्थापत्यकलेसाठी प्रसिद्ध होते. काकतीय कला, मंदिर स्थापत्य आणि शिल्पकलेवर भर देऊन, या परंपरांचे सातत्य दर्शवते.
• स्थानिक कला परंपरा: आताच्या तेलंगणा आणि आंध्र प्रदेशच्या काही भागांमध्ये राज्य करणाऱ्या काकतिया राजवंशानेही स्थानिक कला परंपरांवर जोरदारपणे लक्ष वेधले. हे त्यांच्या मंदिरांच्या आणि शिल्पांच्या अद्वितीय शैलीत्मक वैशिष्ट्यांमध्ये स्पष्ट आहे, ज्यामध्ये स्थानिक प्रतिमा आणि आकृतिबंध समाविष्ट आहेत.

Additional Information 

• चोळ कला: जरी चोल कला तिच्या कांस्य शिल्पांसाठी आणि भव्य मंदिर वास्तुकलेसाठी प्रसिद्ध असली तरी, ती प्रामुख्याने तामिळनाडूमध्ये आधारित एक वेगळी परंपरा दर्शवते.
• काकतिया कलेची सातत्य आणि विकास हा दूरच्या चोल साम्राज्यापेक्षा त्यांच्या तात्काळ पूर्ववर्ती आणि प्रादेशिक परंपरांचा थेट प्रभाव होता.

योग्य उत्तर गणपतिदेव आहे.
Key Pointsगणपतिदेव:

• गणपती देव हे पहिले सम्राट होते ज्यांनी संपूर्ण तेलगू प्रदेशाला एका राजवटीखाली आणले.
• त्यांनी राजधानीचे शहर अनमकोंडाहून वारंगलला हलविले.
• गणपती देवने (r.c. 1199–1262) मूलत: 1230 च्या दशकात काकतीय जमिनींचा विस्तार केला आणि गोदावरी आणि कृष्णा प्रवाहांच्या सभोवतालच्या तेलगू भाषिक दलदलीच्या दोअब प्रदेशाच्या काकतीयांच्या  नियंत्रणाखाली आणले. 

Additional Information  प्रोलाराजू I:

• प्रोलाराजू -I यांना 'अरी गज केसरी' नावाची उपाधी होती.
• ते लढाईचे महत्त्वपूर्ण प्रेमी होते आणि त्याव्यतिरिक्त एक विलक्षण शासक होते.
• जगत केसरी समुद्रमसारख्या असंख्य टाक्यांना त्यांनी बगल दिली, पाणी व्यवस्थेची कार्यालये दिली आणि फलोत्पादनाच्या प्रगतीसाठी कठीण काम केले.
  

महादेव:

• महादेव हे भारतातील दख्खन प्रदेशातील सेउना (यादव) राजवंशाचे शासक होते.
• ते त्यांचे भाऊ कृष्णा यांच्या जागी राजवंशाच्या पदावर आले होते.

रुद्रमादेवी:

• रुद्रमा देवी यांना रुद्रदेव महाराज म्हणून देखील ओळखले जाते.
• त्या 1263-1289 या काळात काकतीय रेषेच्या महिला शासक होत्या.

योग्य उत्तर बेटाराजू -I आहे.Key Points

• काकतीय राजवंशाची स्थापना बेटाराजू-I यांनी केली होती.
• बेटाराजू -I यांनी इ.स. 1000 ते इ.स. 1052 या काळात काकतीय राजवंशावर राज्य केले.
• चालुक्य साम्राज्याखाली सामंत प्रमुख म्हणून त्यांनी राज्य केले.
• शिवाय त्यांनी आपल्या राजधानीचे नाव कोरवी असे ठेवले.
• त्यांच्या मृत्यूनंतर त्यांचे पुत्र प्रोलराजा - I यांनी त्यांची जागा घेतली.

Additional Information बेटाराजू -II

• इ.स. 1076 ते इ.स. 1108 पर्यंत काकतीय राजवंशावर त्यांनी राज्य केले.
• तसेच ते आपल्या पूर्वजांप्रमाणेच चालुक्य साम्राज्याखालील सामंतशाही शासक होते.
• शिवाय हनुमाकोंडा येथील प्रसिद्ध टाकी त्यांनी बांधली.
  

रुद्रदेव

• रुद्रदेव यांचे राज्य इ.स. 1158 ते इ.स. 1195 पर्यंत चालले.
• अनुमाकोंडा येथील रुद्रेश्वर मंदिरावर त्यांचे नाव कोरलेले आढळले आहे.
• ते कलासाहित्याचे पुरस्कर्ते होते आणि संस्कृतमध्ये "नितीसार" लिहिले.
• त्यांनी स्मारककालीन रुद्रेश्वर मंदिर बांधले.
  

महादेव

• महादेव यांनी  इ.स. 1195 ते इ.स. 1198 पर्यंत केवळ 3 वर्षे काकतीय राजवंशावर राज्य केले.
• नंतर यादवांची राजधानी देवगिरीला वेढा घालताना त्यांचा मृत्यू झाला.
  

योग्य उत्तर देवी दुर्गा आहे.

• काकतीय हे एक आंध्र राजघराणे आहे, जे 12 व्या शतकात बहरले. 
• काकतीय राजघराण्याची राजधानी वारंगळ होती .
• ते सिंचनासाठी आणि पिण्याच्या पाण्यासाठी टाक्यांचे जाळे तयार करण्यासाठी प्रसिध्द होते.
• तेलंगणाने 'मिशन काकातीय' च्या रूपात एक व्यापक पुनरुज्जीवन चळवळ सुरू केली.
• हैदराबाद (तेलंगणा) मधील गोवळकोंडा किल्ला देखील काकतीय राज्यकर्त्यांनी बांधला होता.
• 15 व्या शतकातील लेखक कुमारस्वामी सोमापीथिन ज्यांनी विद्यानाथांच्या प्रतापरूद्रीय यावर भाष्य लिहिले. त्यात असे म्हटले आहे, की या राजवंशाचे नाव देवी दुर्गेचे एक रूप असलेल्या काकतीदेवीवरून ठेवले गेले.
• महान इटालियन प्रवासी मार्को पोलो याने काकतीय राजघराण्यातील शासक रुद्रमादेवीच्या कारकीर्दीत काकतीय राजधानीला भेट दिली आणि काही काळ तेथे व्यतीत केला आणि तिच्या कार्याची विस्तृतपणे प्रशंसा करत तिच्या प्रशासकीय कामकाजाच्या शैलीची नोंद केली.

​ 

• आंध्र प्रदेशः
  • राजधानी - अमरावती
  • राज्यपाल - बिश्वभूषण हरीचंदन
  • मुख्यमंत्री - वाय. एस. जगनमोहन रेड्डी (YSRCP)
  • विधिमंडळ -
    • द्विगृही/ द्विसदनीय सभा - 175 जागा
    • परिषद - 58 जागा
  • संसदीय  मतदारसंघ
    • लोकसभा - 25 जागा
    • राज्यसभा - 11 जागा

योग्य उत्तर गणपतिदेव आहे.
Key Pointsगणपतिदेव:

• गणपती देव हे पहिले सम्राट होते ज्यांनी संपूर्ण तेलगू प्रदेशाला एका राजवटीखाली आणले.
• त्यांनी राजधानीचे शहर अनमकोंडाहून वारंगलला हलविले.
• गणपती देवने (r.c. 1199–1262) मूलत: 1230 च्या दशकात काकतीय जमिनींचा विस्तार केला आणि गोदावरी आणि कृष्णा प्रवाहांच्या सभोवतालच्या तेलगू भाषिक दलदलीच्या दोअब प्रदेशाच्या काकतीयांच्या  नियंत्रणाखाली आणले. 

Additional Information  प्रोलाराजू I:

• प्रोलाराजू -I यांना 'अरी गज केसरी' नावाची उपाधी होती.
• ते लढाईचे महत्त्वपूर्ण प्रेमी होते आणि त्याव्यतिरिक्त एक विलक्षण शासक होते.
• जगत केसरी समुद्रमसारख्या असंख्य टाक्यांना त्यांनी बगल दिली, पाणी व्यवस्थेची कार्यालये दिली आणि फलोत्पादनाच्या प्रगतीसाठी कठीण काम केले.
  

महादेव:

• महादेव हे भारतातील दख्खन प्रदेशातील सेउना (यादव) राजवंशाचे शासक होते.
• ते त्यांचे भाऊ कृष्णा यांच्या जागी राजवंशाच्या पदावर आले होते.

रुद्रमादेवी:

• रुद्रमा देवी यांना रुद्रदेव महाराज म्हणून देखील ओळखले जाते.
• त्या 1263-1289 या काळात काकतीय रेषेच्या महिला शासक होत्या.

योग्य उत्तर देवी दुर्गा आहे.

• काकतीय हे एक आंध्र राजघराणे आहे, जे 12 व्या शतकात बहरले. 
• काकतीय राजघराण्याची राजधानी वारंगळ होती .
• ते सिंचनासाठी आणि पिण्याच्या पाण्यासाठी टाक्यांचे जाळे तयार करण्यासाठी प्रसिध्द होते.
• तेलंगणाने 'मिशन काकातीय' च्या रूपात एक व्यापक पुनरुज्जीवन चळवळ सुरू केली.
• हैदराबाद (तेलंगणा) मधील गोवळकोंडा किल्ला देखील काकतीय राज्यकर्त्यांनी बांधला होता.
• 15 व्या शतकातील लेखक कुमारस्वामी सोमापीथिन ज्यांनी विद्यानाथांच्या प्रतापरूद्रीय यावर भाष्य लिहिले. त्यात असे म्हटले आहे, की या राजवंशाचे नाव देवी दुर्गेचे एक रूप असलेल्या काकतीदेवीवरून ठेवले गेले.
• महान इटालियन प्रवासी मार्को पोलो याने काकतीय राजघराण्यातील शासक रुद्रमादेवीच्या कारकीर्दीत काकतीय राजधानीला भेट दिली आणि काही काळ तेथे व्यतीत केला आणि तिच्या कार्याची विस्तृतपणे प्रशंसा करत तिच्या प्रशासकीय कामकाजाच्या शैलीची नोंद केली.

​ 

• आंध्र प्रदेशः
  • राजधानी - अमरावती
  • राज्यपाल - बिश्वभूषण हरीचंदन
  • मुख्यमंत्री - वाय. एस. जगनमोहन रेड्डी (YSRCP)
  • विधिमंडळ -
    • द्विगृही/ द्विसदनीय सभा - 175 जागा
    • परिषद - 58 जागा
  • संसदीय  मतदारसंघ
    • लोकसभा - 25 जागा
    • राज्यसभा - 11 जागा

Key Points 

योग्य उत्तर फक्त (A), (B), (D) आणि (E) आहे.

• चालुक्य कला: काकतिया घराण्याच्या गुंतागुंतीच्या कोरीव काम आणि स्थापत्य शैलीचा चालुक्य कलेवर खूप प्रभाव होता.
• चालुक्य त्यांच्या स्थापत्य आणि शिल्पकलेच्या नवकल्पनांसाठी ओळखले जात होते, जे काकत्यांनी स्वीकारले आणि पुढे विकसित केले.
• यामध्ये मंदिरे आणि स्मारकांमध्ये दिसणाऱ्या गुंतागुंतीच्या कोरीव कामांचा समावेश आहे.
• सातवाहन कला: सातवाहन दख्खन प्रदेशात प्रख्यात होते आणि अमरावती शिल्पासारख्या भारतीय कलेतील त्यांच्या योगदानासाठी ओळखले जाते. त्यांच्या शैलीतील काही घटक, जसे की फुलांचा आणि भौमितिक नमुन्यांचा वापर, काकतीय कलामध्ये पाहिले जाऊ शकते.
• राष्ट्रकूट कला: राष्ट्रकूट, चालुक्यांप्रमाणे, एलोरा येथील रॉक-कट आर्किटेक्चरसह त्यांच्या स्थापत्यकलेसाठी प्रसिद्ध होते. काकतीय कला, मंदिर स्थापत्य आणि शिल्पकलेवर भर देऊन, या परंपरांचे सातत्य दर्शवते.
• स्थानिक कला परंपरा: आताच्या तेलंगणा आणि आंध्र प्रदेशच्या काही भागांमध्ये राज्य करणाऱ्या काकतिया राजवंशानेही स्थानिक कला परंपरांवर जोरदारपणे लक्ष वेधले. हे त्यांच्या मंदिरांच्या आणि शिल्पांच्या अद्वितीय शैलीत्मक वैशिष्ट्यांमध्ये स्पष्ट आहे, ज्यामध्ये स्थानिक प्रतिमा आणि आकृतिबंध समाविष्ट आहेत.

Additional Information 

• चोळ कला: जरी चोल कला तिच्या कांस्य शिल्पांसाठी आणि भव्य मंदिर वास्तुकलेसाठी प्रसिद्ध असली तरी, ती प्रामुख्याने तामिळनाडूमध्ये आधारित एक वेगळी परंपरा दर्शवते.
• काकतिया कलेची सातत्य आणि विकास हा दूरच्या चोल साम्राज्यापेक्षा त्यांच्या तात्काळ पूर्ववर्ती आणि प्रादेशिक परंपरांचा थेट प्रभाव होता.

योग्य उत्तर बेटाराजू -I आहे.Key Points

• काकतीय राजवंशाची स्थापना बेटाराजू-I यांनी केली होती.
• बेटाराजू -I यांनी इ.स. 1000 ते इ.स. 1052 या काळात काकतीय राजवंशावर राज्य केले.
• चालुक्य साम्राज्याखाली सामंत प्रमुख म्हणून त्यांनी राज्य केले.
• शिवाय त्यांनी आपल्या राजधानीचे नाव कोरवी असे ठेवले.
• त्यांच्या मृत्यूनंतर त्यांचे पुत्र प्रोलराजा - I यांनी त्यांची जागा घेतली.

Additional Information बेटाराजू -II

• इ.स. 1076 ते इ.स. 1108 पर्यंत काकतीय राजवंशावर त्यांनी राज्य केले.
• तसेच ते आपल्या पूर्वजांप्रमाणेच चालुक्य साम्राज्याखालील सामंतशाही शासक होते.
• शिवाय हनुमाकोंडा येथील प्रसिद्ध टाकी त्यांनी बांधली.
  

रुद्रदेव

• रुद्रदेव यांचे राज्य इ.स. 1158 ते इ.स. 1195 पर्यंत चालले.
• अनुमाकोंडा येथील रुद्रेश्वर मंदिरावर त्यांचे नाव कोरलेले आढळले आहे.
• ते कलासाहित्याचे पुरस्कर्ते होते आणि संस्कृतमध्ये "नितीसार" लिहिले.
• त्यांनी स्मारककालीन रुद्रेश्वर मंदिर बांधले.
  

महादेव

• महादेव यांनी  इ.स. 1195 ते इ.स. 1198 पर्यंत केवळ 3 वर्षे काकतीय राजवंशावर राज्य केले.
• नंतर यादवांची राजधानी देवगिरीला वेढा घालताना त्यांचा मृत्यू झाला.