Question
Download Solution PDFन्यूक्लीय बलाच्या आकारमानाची श्रेणी किती आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFसंकल्पना:
- तीव्र न्यूक्लीय बल: केंद्रकातील प्रोटॉन आणि न्यूट्रॉन एकत्र बांधणारे बलवान आकर्षक बल म्हणजे तीव्र न्यूक्लीय बल.
- हे बल विद्युतस्थितिक बल असू शकत नाही कारण धन प्रभारित असलेले प्रोटॉन इतक्या लहान अंतरावर सुमारे 10-15 मीटर एकमेकांना जोरदार प्रतिकर्षित करतात.
- हे तीव्र न्यूक्लीय बल सर्व मूलभूत बलांपैकी सर्वात मजबूत आहे, ती विद्युतचुंबकीय बलापेक्षा सुमारे 100 पट तीव्र आहे.
तीव्र न्यूक्लीय बलाचे महत्त्वाचे गुणधर्म:
- ही निसर्गातील सर्वात मजबूत आंतरक्रिया आहे, जी गुरुत्वाकर्षण बलापेक्षा सुमारे 1038 पट तीव्र आहे.
- हे एक कमी श्रेणीचे बल आहे जी फक्त केंद्रकाच्या आकारात (= 10-15 मीटर) कार्य करते.
- हे मूलतः एक आकर्षक बल आहे परंतु जेव्हा न्यूक्लिऑन्समधील अंतर 0.5 फर्मीपेक्षा कमी होते तेव्हा ते प्रतिकर्षक होते (1 फर्मी =10-15 मीटर).
- ते अंतराच्या काही उच्च घातांपेक्षा (>2) व्यस्त प्रमाणात बदलते.
- हे एक अकेंद्रीय आणि असंरक्षित शक्ती आहे.
स्पष्टीकरण:
- वरीलपासून हे स्पष्ट आहे की अणुशक्तीची श्रेणी 1 फर्मीच्या क्रमाची आहे. म्हणून पर्याय 3 बरोबर आहे.
|
मूलभूत बल |
सापेक्ष सामर्थ्य |
श्रेणी |
ज्या कणांवर बल कार्य करते |
|
गुरुत्वाकर्षण बल |
1 |
अनंत |
सर्व कण |
|
दुर्बल न्यूक्लीय बल |
1025 |
खूपच लहान, केंद्रकाच्या आकारात (≈ 10-15 मीटर) |
मूल कण |
|
विद्युतचुंबकीय शक्ती |
1036 |
अनंत |
प्रभारित कण |
|
तीव्र न्यूक्लीय बल |
1038 |
खूपच लहान, केंद्रकाच्या आकारात (≈ 10-15 मीटर) |
न्यूक्लिऑन्स |
Last updated on Jun 11, 2025
-> The Indian Coast Guard Navik GD is a prestigious exam for those who want to serve the country in Defence Services.
-> A total of 260 vacancies have been released through the Coast Guard Enrolled Personnel Test (CGEPT) for the 01/2026 and 02/2026 batch.
-> Candidates can apply online from 11th to 25th June 2025.
-> Candidates who have completed their 10+2 with Maths and Physics are eligible for this post.
-> Candidates must go through the Indian Coast Guard Navik GD previous year papers.