Question
Download Solution PDF'मातापित्याने किंवा पालकाने आपल्या अपत्य किंवा पाल्याला शिक्षणाच्या संधी उपलब्ध करून देणे' हे खालील कर्तव्य कोणत्या घटनादुरुस्ती कायद्याद्वारे मूलभूत कर्तव्यांमध्ये जोडले गेले?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDF हे योग्य उत्तर आहे.
Key Points
- 86 वा घटनादुरुस्ती अधिनियम 2002 द्वारे "मातापित्याने किंवा पालकाने आपल्या सहा ते चौदा वर्षे वयोगटातील अपत्य किंवा पाल्याला शिक्षणाची संधी उपलब्ध करून देणे" हे कर्तव्य मूलभूत कर्तव्यांमध्ये जोडले गेले.
- ही दुरुस्ती सन 2002 मध्ये मंजूर करण्यात आली आणि यामार्फत 6 ते 14 वयोगटातील सर्व बालकांसाठी शिक्षण हा मूलभूत हक्क बनवण्यात आला.
- तसेच या वयोगटातील सर्व बालकांना मोफत आणि सक्तीचे शिक्षण देणे राज्याने अनिवार्य केले आहे.
- मूलभूत कर्तव्यांमध्ये या कर्तव्याचा समावेश केल्याने राष्ट्राच्या विकासात शिक्षणाचे महत्त्व आणि त्यांच्या अपत्यांना शिक्षण मिळावे यासाठी मातापित्या आणि पालकांची भूमिका अधोरेखित होते.
Additional Information
- अनुसूचित जाती आणि अनुसूचित जमातींना पदोन्नतीत आरक्षण देण्यासाठी 2001 मध्ये 85 व्या घटनादुरुस्ती अधिनियमाद्वारे संविधानात सुधारणा करण्यात आली. त्यानुसार अनुच्छेद 16 मध्ये बदल करण्यात आला.
- 2001 मध्ये पारित झालेल्या 84 व्या घटनादुरुस्ती अधिनियमाने अनुसूचित जातींसाठी राष्ट्रीय आयोग स्थापन करण्यासाठी घटनेच्या अनुच्छेद 338 मध्ये सुधारणा करण्यात आली.
- 2000 मध्ये पारित झालेल्या 83व्या घटनादुरुस्ती अधिनियमाने पंचायतींमध्ये महिलांसाठी राखीव जागा ठेवण्यासाठी घटनेच्या अनुच्छेद 243D मध्ये सुधारणा केली.
Important Points मूलभूत कर्तव्ये:
- मूलभूत कर्तव्याची कल्पना रशियाच्या राज्यघटने-पासून प्रेरित आहे.
- 1975-77 च्या अंतर्गत आणीबाणीनंतर 1976 मध्ये स्वर्णसिंग समितीने मूलभूत कर्तव्यांची शिफारस केली होती.
- 1976 च्या 42 व्या दुरुस्ती अधिनियमाने भारतीय राज्यघटनेच्या भाग-IV A अंतर्गत अनुच्छेद 51A जोडले गेले, ज्यामध्ये नागरिकांसाठी 10 मूलभूत कर्तव्ये आहेत.
- 86 व्या दुरुस्ती अधिनियमाने 2002 नंतर यादीत 11 व्या मूलभूत कर्तव्याचा समावेश करण्यात आला.
- मार्गदर्शक तत्त्वांप्रमाणे, कर्तव्ये देखील न्यायप्रविष्ट नाहीत.
Last updated on Jul 8, 2025
-> The Staff Selection Commission released the SSC GD 2025 Answer Key on 26th June 2025 on the official website.
-> The SSC GD Notification 2026 will be released in October 2025 and the exam will be scheduled in the month of January and February 2026.
-> Now the total number of vacancy is 53,690. Previously, SSC GD 2025 Notification was released for 39481 Vacancies.
-> The selection process includes CBT, PET/PST, Medical Examination, and Document Verification.
-> The candidates who will be appearing for the 2026 cycle in the exam must attempt the SSC GD Constable Previous Year Papers. Also, attempt SSC GD Constable Mock Tests.