विद्यार्थी-केंद्रित शिक्षण म्हणजे:

This question was previously asked in
CTET May 2016 Paper 2 Social Studies (L - I/II: Hindi/English)
View all CTET Papers >
  1. विद्यार्थ्यांना निष्क्रिय प्राप्तकर्ता मानले जाते आणि शिक्षकांना 'योग्य' ज्ञान असते.
  2. विद्यार्थी शिकण्यात मंद असतात आणि शिक्षक अभ्यासक्रम पूर्ण करण्यावर भर देतात.
  3. विद्यार्थ्यांना ज्ञान निर्माण करण्याची संधी दिली जाते आणि शिक्षक हे शिकण्याच्या प्रक्रियेत मार्गदर्शक असतात.
  4. विद्यार्थ्यांना फार कमी माहिती असते आणि शिकवण्यात तथ्ये त्यांच्यापर्यंत पोहोचवणे समाविष्ट असते.

Answer (Detailed Solution Below)

Option 3 : विद्यार्थ्यांना ज्ञान निर्माण करण्याची संधी दिली जाते आणि शिक्षक हे शिकण्याच्या प्रक्रियेत मार्गदर्शक असतात.
Free
CTET CT 1: TET CDP (Development)
71.6 K Users
10 Questions 10 Marks 8 Mins

Detailed Solution

Download Solution PDF

अध्यापनाचा विद्यार्थी-केंद्रित दृष्टिकोन विद्यार्थ्यांना केंद्रस्थानी ठेवतो आणि मुलांच्या अनुभवांना आणि गरजांना प्राधान्य देतो.

हे ठामपणे मानते की जेव्हा मुलांना त्यांच्या गतीने काम करण्याचे स्वातंत्र्य दिले जाते तेव्हा ते संकल्पना कार्यक्षमतेने आत्मसात करण्याची क्षमता विकसित करतात.

Important Points

अध्यापनाच्या विद्यार्थी-केंद्रित दृष्टिकोनाची वैशिष्ट्ये:

  • हे चौकशी, निरीक्षण आणि तपासाच्या महत्त्वावर भर देते.
  • हे शिकणाऱ्याच्या क्षमता, क्षमता आणि शिकण्याच्या शैली विचारात घेते.
  • हे अनुभवात्मक शिक्षण, समस्या सोडवणे, संकल्पना मॅपिंग आणि सर्जनशील लेखन यासारख्या पद्धती वापरते.
  • एखादे कार्य करण्यासाठी शिकण्याची त्यांची स्वतःची रणनीती विकसित करण्यासाठी मुलांना पुरेशा संधी उपलब्ध करून देण्यावर जोर देण्यात आला आहे.

विद्यार्थी-केंद्रित अध्यापनात शिक्षकाची भूमिका:

  • या पद्धतीत शिक्षक विद्यार्थ्यांना त्यांच्या गतीने शिकण्यासाठी योग्य वातावरण आणि साहित्य पुरवून त्यांना सुविधा पुरवतात.
  • शिक्षक वर्गातील मुलांचे विद्यमान ज्ञान, क्षमता, आवडी, गरजा, शिकण्याच्या शैली आणि सामर्थ्य यावर आधारित मुलांचे शिक्षण आणि विकास उत्तम प्रकारे वाढवतात.
  • या दृष्टिकोनामध्ये, शिक्षकाची भूमिका नियोजित क्रियाकलापांद्वारे प्रत्येक मुलासाठी अनुकूल शिक्षण वातावरण निर्माण करणारा मित्र, सुत्रधार आणि मार्गदर्शकाची असेल.

त्यामुळे, असा निष्कर्ष काढला जाऊ शकतो की विद्यार्थी-केंद्रित​ अध्यापन म्हणजे विद्यार्थ्यांना ज्ञान निर्माण करण्याची संधी दिली जाते आणि शिक्षक हा शिकण्याच्या प्रक्रियेत मार्गदर्शक असतो.

Additional Information

अभ्यासक्रम केंद्रीत

हे शिक्षकाद्वारे पाठवल्या जाणार्‍या अभ्यासक्रमातील विषयवस्तूंना महत्त्व देते.

शिक्षक केंद्रीत

हे शिक्षकाच्या सक्रिय सहभागाचा संदर्भ देते तर विद्यार्थी निष्क्रीयपणे शिक्षकाचे ऐकतात.

समाज केंद्रीत

याचा संदर्भ मुलाला सामाजिक चिंता, समस्या आणि समस्यांशी परिचित करून देणे आहे.

Latest CTET Updates

Last updated on Apr 30, 2025

-> The CTET 2025 Notification (July) is expected to be released anytime soon.

-> The CTET Exam Date 2025 will also be released along with the notification.

-> CTET Registration Link will be available on ctet.nic.in.

-> CTET is a national-level exam conducted by the CBSE to determine the eligibility of prospective teachers.  

-> Candidates can appear for CTET Paper I for teaching posts of classes 1-5, while they can appear for CTET Paper 2 for teaching posts of classes 6-8.

-> Prepare for the exam with CTET Previous Year Papers and CTET Test Series for Papers I &II.

Get Free Access Now
Hot Links: teen patti wink teen patti master new version teen patti comfun card online teen patti gold download apk