Question
Download Solution PDFचलनी नोटा आणि नाण्यांना अपरिवर्तनीय चलन म्हणतात. त्यांना ______ असेही म्हटले जाते.
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर वैध चलन हे आहे.
Key Points
- अपरिवर्तनीय चलन (फियाट मनी) हा चलनाचा एक प्रकार आहे, ज्याचे कोणतेही आंतरिक मूल्य नसते. तसेच त्याला सोने किंवा चांदी यांसारख्या भौतिक वस्तूंचा आधार नसतो.
- वैध चलन म्हणजे कर्ज आणि कर भरण्याचे वैध साधन म्हणून कायद्याने ओळखले जाणारे चलन होय.
- चलनी नोटा आणि नाणी ही अपरिवर्तनीय चलनाची उदाहरणे आहेत, कारण त्यांचे मूल्य कोणत्याही मूलभूत मूल्यापेक्षा, सरकारी आदेशाद्वारे निर्धारित केले जाते.
- चलनी नोटा आणि नाण्यांना अपरिवर्तनीय चलन असे म्हणतात.
- त्यांना सोने किंवा चांदीच्या नाण्यांसारखे आंतरिक मूल्य नसते.
- वस्तूरूपी चलनाविपरीत, अपरिवर्तनीय चलन हे कोणत्याही भौतिक वस्तूद्वारे समर्थित नसते. त्याऐवजी ते सरकारच्या आदेश किंवा अधिकाराद्वारे समर्थित असते.
- यांना वैध चलनदेखील म्हटले जाते, कारण ते कोणत्याही प्रकारच्या व्यवहारासाठी देशातील कोणत्याही नागरिकाद्वारे नाकारले जाऊ शकत नाहीत.
- चलनी नोटा आणि नाण्यांचे मूल्य या वस्तूंच्या जारी करणाऱ्या प्राधिकरणाने दिलेल्या हमीवरून घेतले जाते. प्रत्येक चलनी नोटेच्या पृष्ठावर RBI च्या गव्हर्नरचे वचन असते, की जर कोणी RBI किंवा इतर कोणत्याही व्यावसायिक बँकेला नोट दिली, तर त्या व्यक्तीला नोटेवर छापलेल्या मूल्याएवढी क्रयशक्ती देण्याची जबाबदारी RBI ची असेल.
- अपरिवर्तनीय चलन, मध्यवर्ती बँकांना अर्थव्यवस्थेवर नियंत्रण देते, कारण ते किती चलन मुद्रित करायचे आहे हे ठरवतात, जर ते जास्त छापले तर त्याचा परिणामी उच्च चलनवाढ होऊ शकतो .
- बाजारातील मागणी आणि पुरवठा संबंध अपरिवर्तनीय चलनाचे मूल्य ठरवतात.
Additional Information
- वैध चलन निविदा कायदे देशानुसार बदलतात, परंतु सामान्यत: व्यक्ती आणि व्यवसायांना कर्ज आणि करांसाठी देय म्हणून नियुक्त चलन स्वीकारण्याची आवश्यकता असते.
- अपरिवर्तनीय चलन हे आज वापरल्या जाणार्‍या चलनाचे सर्वात सामान्य रूप असून जगातील प्रत्येक देशाद्वारे त्याचा वापर केला जातो.
- वैध करार, पट्टालेख आणि कर्जालेख ही सर्व महत्त्वाची वैध कागदपत्रे आहेत, जी विविध व्यवहारांमध्ये वापरली जातात, परंतु ते अपरिवर्तनीय चलनाशी संबंधित नाहीत.
Last updated on Jul 8, 2025
-> The Staff Selection Commission released the SSC GD 2025 Answer Key on 26th June 2025 on the official website.
-> The SSC GD Notification 2026 will be released in October 2025 and the exam will be scheduled in the month of January and February 2026.
-> Now the total number of vacancy is 53,690. Previously, SSC GD 2025 Notification was released for 39481 Vacancies.
-> The selection process includes CBT, PET/PST, Medical Examination, and Document Verification.
-> The candidates who will be appearing for the 2026 cycle in the exam must attempt the SSC GD Constable Previous Year Papers. Also, attempt SSC GD Constable Mock Tests.