ഒരു പദാർത്ഥത്തിന്റെ അപവർത്തനാങ്കത്തെ ഇങ്ങനെ നിർവചിച്ചിരിക്കുന്നു:

ആശയം:

• അപവർത്തനാങ്കം: ശൂന്യതയിലെ പ്രകാശവേഗതയുടെയും മാധ്യമത്തിലെ പ്രകാശവേഗതയുടെയും അനുപാതത്തെ ആ മാധ്യമത്തിന്റെ അപവർത്തനാങ്കം എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ഇതിനെ കേവല അപവർത്തനാങ്കം എന്നും വിളിക്കുന്നു.

\({\rm{Refractive\;index\;}}\left( \mu \right) = {\rm{\;\;}}\frac{{Speed\;of\;light\;in\;vaccum\left( C \right)}}{{Speed\;of\;light\;in\;a\;medium\left( v \right)}}\)

• ആപേക്ഷിക അപവർത്തനാങ്കം: ഒരു പ്രകാശരശ്മി ഒരു മാധ്യമത്തിൽ നിന്ന് (ശൂന്യത ഒഴികെയുള്ളത്) മറ്റൊരു മാധ്യമത്തിലേക്ക് പോകുമ്പോൾ, അപവർത്തനാങ്കത്തിന്റെ  മൂല്യം ആപേക്ഷിക അപവർത്തനാങ്കമായി പറയപ്പെടുന്നു.

\({\rm{Refractive\;index\;of\;medium\;}}1{\rm{\;with\;respect\;to\;medium\;}}2{(n_{21})} = {\rm{\;}}\frac{{\;refractive\;index\;of\;medium\;1 {(n_1)}}}{{\;Refractive\;index\;of\;medium\;2{(n_2)}}}\)

വിശദീകരണം:

• ശൂന്യതയിലെ പ്രകാശവേഗത പരമാവധി (\(3 \times {10^8}\) m/s) ആണ്, വായുവിലെ പ്രകാശവേഗത ഏതാണ്ട്  ശൂന്യതയിലേതിന് തുല്യമാണ്. ദ്രവ പദാർഥത്തിലെ പ്രകാശവേഗത വായുവിനേക്കാൾ കുറവാണ്, ഖരവസ്തുവിലെ പ്രകാശവേഗത ദ്രാവകത്തേക്കാൾ കുറവാണ്.
• അതിനാൽ, ഖരവസ്തുവിലെ അപവർത്തനാങ്കം > ദ്രാവകത്തിന്റെ അപവർത്തനാങ്കം > വായുവിന്റെ അപവർത്തനാങ്കം 
• വായുവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പദാർത്ഥത്തിന്റെ അപവർത്തനാങ്കം, പദാർത്ഥത്തിന്റെ അപവർത്തനാങ്കത്തിന്റെയും വായുവിന്റെ അപവർത്തനാങ്കത്തിന്റെയും അനുപാതത്തിന് തുല്യമായിരിക്കും.

\(Refractive\;index\;of\;material\;with\;respect\;to\;air = \frac{{Refractive\;index\;of\;material}}{{Refractive\;index\;of\;air}}\)

• ഏതൊരു പദാർത്ഥത്തിന്റെയും അപവർത്തനാങ്കം എല്ലായിപ്പോഴും വായുവിനേക്കാൾ കൂടുതലായിരിക്കും. അതിനാൽ വായുവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട്, പദാർത്ഥത്തിന്റെ അപവർത്തനാങ്കം എല്ലായിപ്പോഴും 1 നേക്കാൾ കൂടുതലായിരിക്കും.
• അതിനാൽ, വായുവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പദാർത്ഥത്തിന്റെ അപവർത്തനാങ്കം > 1

പട്ടിക: