कोणत्या सुफी संतांना 'महबूब-ए-इलाही' म्हटले जात होते?

This question was previously asked in
UPPSC Civil Service 2014 Official Paper 1
View all UPPCS Papers >
  1. ख्वाजा मोइनुद्दीन चिश्ती
  2. बाबा फरीद
  3. कुतुबुद्दीन बख्तियार काकी
  4. शेख निजामुद्दीन औलिया

Answer (Detailed Solution Below)

Option 4 : शेख निजामुद्दीन औलिया
Free
70th BPSC CCE Exam Mini Free Mock Test
75 Qs. 75 Marks 60 Mins

Detailed Solution

Download Solution PDF

योग्य उत्तर शेख निजामुद्दीन औलिया आहे.Key Points

  • शेख निजामुद्दीन औलिया
    • सय्यद मुहम्मद निजामुद्दीन औलिया हे भारतीय उपखंडातील सर्वात प्रसिद्ध सुफी संतांपैकी एक होते.
    • हजरत निजामुद्दीन, आणि महबूब-ए-इलाही (ईश्वराचे प्रिय) म्हणूनही ओळखले जाणारे, ते सुन्नी मुस्लिम विद्वान आणि चिश्ती परंपरेतील सुफी संत होते.
    • बहुतेक चिश्ती सुफी संतांप्रमाणे, निजामुद्दीन औलिया यांनी ईश्वराच्या प्राप्तीचे साधन म्हणून प्रेमावर जोर दिला.
    • त्यांचा विश्वास होता की ईश्वरावरील प्रेमामध्ये मानवतेवरील प्रेम समाविष्ट आहे.
    • त्यांचा दिल्लीतील आणि जगभरातील मुस्लिमांवर मोठा प्रभाव होता.
    • निजामुद्दीन औलिया यांचा जन्म इसवी सन 1238 मध्ये बदाऊन, उत्तर प्रदेश येथे सय्यद अब्दुल्ला बिन अहमद अल हुसैनी बदायुनी आणि बीबी झुलेखा यांच्या पोटी झाला.
    • निजामुद्दीन फक्त पाच वर्षांचे असताना त्यांच्या वडिलांचे निधन झाले.
    • 21 व्या वर्षी, निजामुद्दीन हे सुफी संत फरीदुद्दीन गंजशकर, ज्यांना बाबा फरीद म्हणूनही ओळखले जाते, यांचे शिष्य बनण्यासाठी अजोधन (सध्याचे पाकपट्टण शरीफ, पाकिस्तान) येथे गेले.
    • दरवर्षी रमजान महिन्यात ते बाबा फरीद यांच्या उपस्थितीत अजोधनला भेट देत असत.

Additional Information 

  • ख्वाजा मोइनुद्दीन चिश्ती
    • ख्वाजा मोइनुद्दीन चिश्ती, जे ख्वाजा गरीब नवाज म्हणूनही प्रसिद्ध आहेत, ते चिश्ती परंपरेतील एक प्रिय सुफी संत होते.
    • ते प्रेषित मुहम्मद यांचे थेट वंशज असल्याचे मानले जाते.
    • सिस्तान (सध्याचे पूर्व इराण आणि दक्षिण अफगाणिस्तान) येथे जन्मलेले, त्यांनी सिस्तानमधून लाहोर, दिल्ली असा प्रवास केला आणि शेवटी अजमेर, राजस्थान येथे स्थायिक झाले.
    • अजमेर येथील त्यांची कबर, अजमेर शरीफ दर्गा, जगातील सर्वात पवित्र इस्लामिक स्थळांपैकी एक आहे.
    • जगभरातील मुस्लिम दरवर्षी प्रार्थना करण्यासाठी दर्गा शरीफला भेट देतात.
    • केवळ मुस्लिमच नाही तर विविध धर्मांचे लोक वर्षभर या दर्ग्याला भेट देतात.
  • बाबा फरीद
    • बाबा शेख फरीद, ज्यांना संपूर्ण पंजाब, भारत आणि पाकिस्तानमध्ये ओळखले जाते, त्यांचा जन्म अशा वेळी झाला जेव्हा पंजाब मोठ्या स्थित्यंतरातून जात होता.
    • त्यांच्या जन्माच्या सुमारे 100 ते 200 वर्षांपूर्वी तैमूर लंग, हलाकू (चंगेज खानचा मुलगा) इत्यादींनी पंजाबमध्ये विध्वंस केला होता.
    • भारताची अधिकृत भाषा तुर्की आणि पर्शियन होती.
    • त्यावेळी कुतुब-उद्दीन ऐबकच्या गुलाम वंशावर सुलतान बलबनचे राज्य होते. भारताच्या पश्चिमेला 200-300 वर्षे आधी, इस्लामच्या तलवारीने इराण, अफगाणिस्तान आणि पूर्व युरोपसारख्या देशांमध्ये आपले वर्चस्व प्रस्थापित केले होते.
    • भारतातही, गुलाम कुतुबुद्दीन ऐबकने लोकांना बळाचा वापर करून दाबण्याचा प्रयत्न केला, परंतु तो केवळ विविध समुदायांमध्ये फूट पाडू शकला.
    • त्यानंतर अरब आणि इतर ठिकाणांहून सुफी संत अल्लाहवरील प्रेमाचा संदेश देण्यासाठी आले.
    • ख्वाजा कुतुब-उल-दीन बख्तियार काकी, जे जाफरी हुसैनी जमातीचे सय्यद होते, यांसारखे सुफी संत खूप प्रसिद्ध होते.
  • कुतुबुद्दीन बख्तियार काकी
    • हजरत ख्वाजा बख्तियार काकी‎ दीड वर्षांचे असताना त्यांच्या वडिलांचे निधन झाले.
    • ख्वाजा कुतुबुद्दीन बख्तियार काकी‎ यांनी त्यांच्या आईकडून पवित्र कुराणचे 15 अध्याय शिकले आणि त्यांच्या आईने त्यांच्या पुढील शिक्षण आणि प्रशिक्षणाची व्यवस्था केली.
    • एकदा त्यांना महफिल-ए-समाचा भाग व्हायचे होते, परंतु ते लहान वयाचे दिसत असल्याने आणि त्यांना दाढी नसल्याने त्यांना परवानगी मिळाली नाही.
    • हजरत ख्वाजा कुतुबुद्दीन बख्तियार काकी‎ यांना महफिल-ए-समाची खूप आवड होती, म्हणून त्यांनी चेहऱ्यावर हात फिरवला आणि दाढी आली आणि त्यांना आत जाऊ दिले.
    • जेव्हा ख्वाजा कुतुबुद्दीन बख्तियार काकी‎ 4 वर्षे आणि 4 महिन्यांचे होते, तेव्हा त्यांनी आपल्या आईला विनंती केली की त्यांना एका विद्वान व्यक्तीकडून पवित्र कुराणचा अभ्यास करायचा आहे.

Latest UPPCS Updates

Last updated on Jun 21, 2025

-> UPPCS Mains Admit Card 2024 has been released on 19 May

-> UPPCS Mains Exam 2024 Dates have been announced on 26 May.

-> The UPPCS Prelims Exam is scheduled to be conducted on 12 October 2025.

-> Prepare for the exam with UPPCS Previous Year Papers. Also, attempt UPPCS Mock Tests.

-> Stay updated with daily current affairs for UPSC.

-> The UPPSC PCS 2025 Notification was released for 200 vacancies. Online application process was started on 20 February 2025 for UPPSC PCS 2025.

->  The candidates selected under the UPPSC recruitment can expect a Salary range between Rs. 9300 to Rs. 39100.

More Religious Movements Questions

More Medieval History Questions

Hot Links: teen patti win teen patti joy mod apk teen patti master plus teen patti earning app teen patti fun